1 stycznia – Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi
Od samego początku Bóg myślał o Dziewicy z Nazaretu jako o przyszłej Matce swego Syna. W czasie Zwiastowania Maryja stała się Matką Boga. Jest to Jej najwyższy tytuł, źródło wszystkich innych Jej przywilejów. Na Górze Kalwarii Chrystus dał swoją Matkę wszystkim ludziom, aby była ich duchową Matką i aby poprzez Nią mogli przyjść do Boga tak, jak On poprzez Nią przyszedł do nich.
To święto obchodzone jest zamiast święta Macierzyństwa Maryi, pierwotnie przypadającego 11 października, które zostało ustanowione przez papieża Piusa XI w roku 1931 w celu upamiętnienia 1500-lecia soboru w Efezie w roku 431.
Modlitwa: Boże, Ty przez dziewicze macierzyństwo Najświętszej Maryi Panny obdarzyłeś ludzi łaską wiecznego zbawienia, spraw, abyśmy doznawali orędownictwa Tej, przez którą otrzymaliśmy Twojego Syna, Dawcę życia wiecznego. Amen.
2 stycznia – wspomnienie św. Bazylego Wielkiego i Grzegorza z Nazjanzu, biskupów i doktorów Kościoła
W nowym wydaniu kalendarza Kościół uznał za konieczne uczcić tych dwóch wielkich doktorów Kościoła i jednocześnie wielkich przyjaciół.
Św. Bazyli Wielki urodził się w Cezarei Kapadockiej w roku 329. Oboje rodzice i czworo spośród dziesięciorga rodzeństwa zostało zaliczonych w poczet świętych. Uczęszczał do szkół w Cezarei, Konstantynopolu i Atenach, gdzie w roku 352 poznał św. Grzegorza z Nazjanzu. Wkrótce potem otworzył szkołę dla retorów w Cezarei i zaczął praktykować prawo. W końcu postanowił zostać zakonnikiem i w Poncie założył klasztor, którym kierował przez pięć lat. Był autorem słynnej reguły zakonnej, która okazała się najtrwalsza na Wschodzie. Po założeniu kilku innych klasztorów otrzymał święcenia kapłańskie i w roku 370 został arcybiskupem Cezarei, które to stanowisko piastował aż do śmierci w roku 379. Odznaczał się szeroką wiedzą i niestrudzoną pracowitością, był znakomitym oratorem i człowiekiem ogromnego miłosierdzia. Dzięki temu jeszcze za życia zasłużył sobie na przydomek „wielki”, a po śmierci zyskał tytuł doktora Kościoła.
Św. Grzegorz urodził się w Arianzie pod Nazjanzem w Kapadocji. Oboje rodzice, Grzegorz i Nonna zostali zaliczeni w poczet świętych. Studiował w Cezarei, Aleksandrii i Atenach, gdzie przyjaźnił się ze św. Bazylim i Julianem Apostatą. Po powrocie do Nazjanzu został przez swego ojca ochrzczony i zaczął prowadzić bardzo bogobojne życie. W roku 358 dołączył do św. Bazylego w pustelni ponckiej, gdzie pozostawał do dnia, kiedy jego ojciec, biskup Nazjanzu, wezwał go do siebie i wbrew jego woli konsekrował na biskupa. Nie objął jednak wtedy żadnej diecezji. W roku 372 św. Bazyli mianował go biskupem małego miasta Sazymu. Św. Grzegorz wolał spędzać czas na rozmyślaniach w cichej samotni, ale okoliczności nigdy mu na to nie pozwalały. W roku 381 został mianowany biskupem Konstantynopola, którą to funkcję piastował zaledwie miesiąc, po czym złożył rezygnację. Resztę życia spędził w klasztorze. Zmarł w roku 390. Głębokość wiedzy teologicznej i wspaniałe krasomówstwo uczyniły go jednym z największych doktorów Kościoła Wschodniego.
Modlitwa: Boże, Ty oświeciłeś swój Kościół przykładem i nauką świętych Bazylego i Grzegorza, spraw, abyśmy pokornie poznawali Twoją prawdę i wprowadzali ją w czyn przez miłość. Amen.
3 stycznia – Wspomnienie: Najśw. Imienia Jezus
3 stycznia – wspomnienie Św. Genowefy, dziewicy, patronki Paryża
Św. Genowefa urodziła się około roku 422 w Nanterre pod Paryżem. Gdy miała siedem lat, przybył do jej rodzinnej wioski św. German, biskup Auxerre, w celu zwalczania herezji Pelagiusza. Dziewczynka stała wśród tłumu, który zgromadził się wokół świątobliwego przybysza. Św. German dostrzegł ją i przepowiedział, że zostanie świętą. Na jej życzenie św. biskup zaprowadził ją do kościoła, gdzie w obecności wszystkich wiernych poświęcił ją Bogu jako dziewicę.
Kiedy rozeszła się wieść, że nadciągają wojska Attyli, mieszkańcy Paryża zaczęli się przygotowywać do ucieczki. Św. Genowefa przekonała ich, że mogą odwrócić karę Bożą przez post i modlitwę i w ten sposób zapewnić sobie opiekę niebios. Wydarzenia, które nastąpiły, potwierdziły przepowiednię, gdyż barbarzyńcy nagle zmienili kierunek marszu. Życie św. Genowefy było ascetyczne, wypełnione modlitwą i pełne poświęcenia. Umarła w roku 512.
Modlitwa: Boże, który zesłałeś na św. Genowefę dary niebios, pomóż nam w czasie naszej ziemskiej wędrówki naśladować jej cnoty i wraz z nią cieszyć się wieczną radością w niebie. Amen.
4 stycznia – wspomnienie św. Elżbiety Anny Seton, wdowy
Elżbieta Seton urodziła się w roku 1774 w zamożnej i szanowanej rodzinie należącej prawdopodobnie do episkopalnego kościoła Świętej Trójcy w Nowym Jorku. Była wierną i gorącą zwolenniczką tego kościoła, aż do nawrócenia się na wiarę katolicką. W roku 1794 wyszła za mąż za Williama Setona. Pośród cierpień i chorób wychowała pięcioro dzieci. Św. Elżbieta i jej chory mąż popłynęli do Livorno we Włoszech, gdzie William zmarł. We Włoszech św. Elżbieta zetknęła się z katolicyzmem i w roku 1805 złożyła katolickie wyznanie wiary. W roku 1808 założyła pierwszą katolicką szkołę w Baltimore, a w następnym roku szkółkę wyznaniową w Emmitsburgu.
Matka Seton dożyła czasu, kiedy jej szkółka sióstr nauczających rozrosła się i rozprzestrzeniła; podobne szkoły powstały w Nowym Jorku (1814), Cincinnati (1829), Halifax (1849), New Jersey (1859), Greensburgu (1870) i St. Louis (1909). Umarła 4 stycznia 1821 roku. Została beatyfikowana w roku 1963, kanonizowana 14 września 1975 roku przez papieża Pawła VI.
Modlitwa: Boże, który wyniosłeś św. Elżbietę w swoim Kościele tak, że mogła wskazywać innym drogę zbawienia, spraw, abyśmy za jej przykładem naśladowali Chrystusa i mogli połączyć się z Tobą w towarzystwie naszych braci. Amen.
5 stycznia – wspomnienie św. Jana Nepomucena Neumanna, biskupa
Jan Neumann urodził się w Czechach 20 marca 1811 roku. Ponieważ pragnął poświęcić się działalności misyjnej w Ameryce, wyjechał do USA jako elektryk. Na kapłana został wyświęcony w Nowym Jorku, w roku 1838, przez biskupa Dubois.
W roku 1840 wstąpił do kongregacji Najświętszego Odkupiciela (redemptoryści). Pracował w Ohio, Pennsylvanii i Marylandzie. W roku 1852 został biskupem Filadelfii. Pracował tam ciężko: zakładał liczne szkoły parafialne, dbał o poprawę warunków w swoich parafiach, troszczył się zwłaszcza o parafie narodowe, skupiające licznych emigrantów. Jako pierwszy w Stanach Zjednoczonych biskup zarządził w swojej diecezji nabożeństwo czterdziestogodzinne.
Biskup Neumann zmarł 5 stycznia 1860 roku i został beatyfikowany w roku 1963. 19 czerwca 1977 roku papież Paweł VI kanonizował go, włączając tym samym w poczet świętych.
Modlitwa: Boże, Światłości i Pasterzu dusz, który ustanowiłeś św. Jana biskupem w Twoim Kościele, by karmił wiernych słowem i kształtował przykładem, dopomóż nam, abyśmy dzięki niemu zachowali wiarę, której on nauczał i podążali drogą, którą on nam ukazał. Amen.
6 stycznia – wspomnienie święto Objawienia Pańskiego – Trzech Króli
Święto Trzech Króli, obchodzone 6 stycznia, należy do najstarszych w Kościele i największych w roku kościelnym. Słowo epiphanos jest pochodzenia greckiego, oznacza zaś objawienie lub zjawienie się. Przez pierwsze trzy stulecia objawienie się Chrystusa narodowi wybranemu oraz Jego objawienie się jako Zbawcy wszystkich ludów ziemi były obchodzone tego samego dnia. Od czwartego wieku dzień 25 grudnia stał się Świętem Narodzin lub Bożym Narodzeniem, a dzień 6 stycznia Świętem Objawienia Pańskiego lub Trzech Króli. Nazwano je tak, gdyż Ewangelia mówi nam, że owego dnia mędrcy przybyli ze Wschodu do Jeruzalem, mówiąc: „Gdzie jest nowo narodzony król Żydowski? Ujrzeliśmy bowiem jego gwiazdę na Wschodzie i przybyliśmy oddać mu pokłon” (Mt 2, 2).
Mędrcy przybyli prawdopodobnie z Arabii, Chaldei lub Persji. Tradycja mówi, że było ich trzech: Kacper, Melchior i Baltazar. Proroctwo, że „gwiazda wzejdzie z Jakuba” i nauki proroka Daniela w Babilonii rozpowszechniły się na całym Wschodzie. Kiedy ukazała się tajemnicza gwiazda, mędrcy poznali, że przyjście Mesjasza jest bliskie. Narodzić się miał w Judei. Idąc za gwiazdą dotarli do Betlejem. Wchodząc do ubogiej chaty znaleźli Dzieciątko z Maryją, Jego Matką. Upadli na twarz i oddali Mu pokłon. Następnie otworzyli szkatułki i ofiarowali Dzieciątku złoto, kadzidło i mirrę.
Modlitwa: Boże, Ty w dniu dzisiejszym za przewodem gwiazdy objawiłeś Jednorodzonego Syna swojego poganom, spraw łaskawie, abyśmy poznawszy Cię już przez wiarę, zostali doprowadzeni do oglądania twarzą w twarz blasku Twojego majestatu. Amen.
7 stycznia – wspomnienie św. Rajmunda z Penafort, kapłana
Urodzony w roku 1173 w starej szlacheckiej rodzinie katalońskiej, był spokrewniony z królem Aragonii. Jako dwudziestoletni młodzieniec wykładał filozofię w Barcelonie, nie otrzymując za swoją pracę wynagrodzenia. U swoich uczniów starał się formować zarówno serce, jak intelekt. W trzydziestym roku życia wyjechał do Bolonii, aby kontynuować studia nad prawem kanonicznym i cywilnym, tam też uzyskał stopień doktora. Po powrocie do Barcelony w roku 1219 został mianowany kanonikiem, archidiakonem i wikariuszem generalnym. W roku 1222 wstąpił do zakonu dominikanów. Było to osiem miesięcy po śmierci świętego założyciela tego zakonu.
Pracował żarliwie nad nawróceniem Maurów i Żydów, a równocześnie opracowywał dzieła zawierające wskazówki dla spowiedników. Papież Grzegorz IX wezwał go do Rzymu i mianował kapelanem pałacu apostolskiego, penitencjariuszem i swoim osobistym spowiednikiem. W tym czasie św. Rajmund napisał pracę z prawa kanonicznego, znaną jako „Pięć dekretów”. Po powrocie do ojczyzny został wybrany generałem zakonu dominikanów, obejmując ten urząd po Jordanie z Saksonii, który był bezpośrednim następcą św. Dominika. Opracowawszy na nowo konstytucje zakonne, zrezygnował z funkcji i ponownie poświęcił się apostolatowi. Umarł w Barcelonie, w roku 1275, mając sto lat.
Modlitwa: Boże, Ty obdarzyłeś świętego Rajmunda wielkim miłosierdziem wobec grzeszników, za jego wstawiennictwem wyzwól nas z więzów grzechu, abyśmy w swobodzie ducha pełnili Twoją wolę. Amen.
8 stycznia – wspomnienie św. Apolinarego, biskupa
Św. Apolinary był jednym z najwybitniejszych biskupów II wieku. Euzebiusz, św. Jeremiasz, Teodoret i inni wyrażają się o nim z największym uznaniem i dostarczają nam nowych, nieznanych faktów z jego życia.
Św. Apolinary był autorem apologii, tj. obrony religii chrześcijańskiej. Skierował ją do cesarza Marka Aureliusza. Na krótko przedtem cesarz otrzymał wiadomość o zwycięstwie nad Kwadami, pogańskim ludem zamieszkującym obecne Morawy. Jeden z cesarskich legionów, dwunasty, składał się głównie z chrześcijan. Kiedy armia ginęła z pragnienia, żołnierze tego legionu padli na kolana i zaczęli prosić Boga o pomoc. Natychmiast spadł obfity deszcz i wspomagane przez burzę wojska pobiły Germanów. Cesarz nadał dwunastemu legionowi przydomek „piorunujący” i ograniczył jego prześladowanie.
Właśnie w celu ochrony swoich wiernych przed prześladowaniami, św. Apolinary, wówczas biskup Hierapolis we Frygii, skierował do cesarza apologię, prosząc go o opiekę i przypominając o łasce, jaką otrzymał od Boga dzięki modlitwom chrześcijan. Data śmierci św. Apolinarego nie jest znana, prawdopodobnie biskup oddał duszę Bogu wcześniej niż cesarz, który zmarł około roku 175.
Modlitwa: Boże, który uczyniłeś św. Apolinarego przykładem wielkiej miłości i wiary, która podbija świat, i dołączyłeś go do grona Świętych Duszpasterzy, spraw, abyśmy za jego pośrednictwem trwali w wierze i miłości, i wzięli udział w jego chwale. Amen.
9 stycznia – wspomnienie św. Adriana z Canterbury, opata
Urodzony w Afryce, ten uczony i święty mąż był opatem zakonu, którego siedziba znajdowała się niedaleko Monte Cassino we Włoszech. Papież, św. Witalis, uznał, iż on właśnie najlepiej nadaje się, aby objąć wolne stanowisko arcybiskupa Canterbury, jego zdolności predysponowały go, aby nauczał i wychowywał naród wciąż jeszcze młody w wierze. Ale św. Adrian, uważając się za niegodnego, zaproponował na swoje miejsce św. Teodora z Tarsu. Papież zgodził się, ale wysłał go jako pomocnika i doradcę św. Teodora.
Wyruszyli do Brytanii w roku 668. Droga ich prowadziła przez Francję. Tam św. Adrian został uwięziony przez Ebroina, burmistrza Neustrii, jako wysłannik wschodniego cesarza, a św. Teodor powędrował dalej sam. Kiedy wreszcie udało się św. Adrianowi dotrzeć do Brytanii, odnalazł św. Teodora już zatwierdzonego na swoim biskupstwie i został mianowany opatem w klasztorze św. Piotra i Pawła w Canterbury.
Pod rządami św. Adriana szkoła klasztorna zaczęła przyciągać wielu studentów z odległych stron; jej wpływ stawał się coraz większy. Sam święty był wyszkolony w Piśmie świętym, biegły w nauce Ojców Kościoła, władał dobrze greką i łaciną szkolną. Oprócz tych przedmiotów nauczano także poetyki, astronomii i obliczeń kalendarzowych. Św. Adrian umarł 9 stycznia 710 roku.
Modlitwa: Panie, pozwól nam pośród spraw tego świata nieustannie myśleć o sprawach niebios w naśladowaniu przykładu doskonałości ewangelicznej, którą nam dałeś w osobie św. Adriana opata. Amen.
10 stycznia – wspomnienie św. Wilhelma z Bourges, biskupa
Wilhelm de Donjeon był potomkiem rodziny dawnych hrabiów z Nevers. Wychowywał go jego wuj Piotr, archidiakon z Soissons. Już w młodości nauczył się pogardzać próżnością tego świata, z zapałem praktykował cnotę pobożności i zdobywał wiedzę. Po przyjęciu święceń kapłańskich został kanonikiem w Soissons i w Paryżu. Później postanowił opuścić świat i wstąpił do zakonu w Grammont. Przez pewien czas żył w tym zakonie i praktykował wielką ascezę. Na skutek waśni pomiędzy ojcami i braciszkami postanowił przejść do surowego zakonu w Citeaux, który został niedawno założony.
Przywdział habit w Pontigny i po pewnym czasie został opatem, najpierw w Fontaine-Jean, a potem w Chalis niedaleko Senlis. Odznaczał się szczególnym nabożeństwem do Najświętszego Sakramentu i z upodobaniem spędzał długie godziny u stóp ołtarza. W roku 1200 duchowieństwo w Bourges wybrało go na swego arcybiskupa, miał zostać następcą Henryka z Sully. Wieść ta napełniła go smutkiem i tylko podwójny rozkaz: jego generała, opata w Citeaux, i papieża zmusił go do przyjęcia tej godności. Na nowym urzędzie zdwoił ascezę; zawsze nosił włosiennicę i nigdy nie jadał mięsa. Śmierć zaskoczyła go w trakcie przygotowań do misji wśród albigensów. Umarł na klęczkach, przy modlitwie, w roku 1209. Zgodnie ze swym życzeniem został pochowany w trumnie wypełnionej popiołem i we włosiennicy.
Modlitwa: Wszechmocny i wieczny Boże, który chciałeś uczynić biskupa Wilhelma władcą Twojego ludu, spraw, abyśmy za jego pośrednictwem otrzymali łaskę Twojego przebaczenia. Amen.
11 stycznia – wspomnienie św. Paulina, patriarchy Akwilei
Św. Paulin urodził się około roku 726 na wsi w pobliżu Friuli we Włoszech. Młodość spędził pomagając borykającej się z trudnościami rodzinie, pracował w polu, ale znalazł także czas na naukę. Wkrótce stał się tak biegły w gramatyce, iż zyskał rozgłos i tytuł profesora. Około roku 776 Karol Wielki zaprosił go na swój dwór. Tam spotkał znanego Alkuina z Yorku i zaprzyjaźnił się z nim.
W roku 787 cesarz wyznaczył go na patriarchę Akwilei. Były to jego strony rodzinne, Akwilea również leży w północnych Włoszech, niedaleko Friuli. Dzięki jego gorliwości, pobożności i nadzwyczajnym zdolnościom Akwilea stała się słynna w całych Włoszech. Brał udział we wszystkich wielkich synodach, które odbywały się w owym czasie; sam zwołał synod we Friuli w roku 791 (lub 796), aby zwalczać powszechne wówczas błędy na temat tajemnicy Wcielenia. Napisał nawet dwie rozprawy przeciwko najważniejszemu z tych błędów, adopcjanizmowi, który twierdził, że Chrystus jako człowiek jest tylko adoptowanym Synem Bożym. Napisał również hymny, wiersze i inne dzieła.
Kiedy Pepin podbił Aearów, św. Paulin wysłał natychmiast misjonarzy, by nawracali tych pogan. Jednak stanowczo potępił ówczesne praktyki udzielania zbiorowego chrztu niedouczonym jeszcze nawróconym lub nawracania siłą tych, którzy sobie tego nie życzyli. 11 stycznia 804 roku zakończyła się ziemska droga świętego męża.
Modlitwa: Boże, który uczyniłeś św. Paulina znakomitym przykładem miłości i wiary, która podbija świat i dołączyłeś go do grona Świętych Pasterzy, spraw, abyśmy za jego pośrednictwem wytrwali w wierze i miłości i wzięli udział w jego chwale. Amen.
12 stycznia – wspomnienie św. Benedykta (Biscopa Baducinga), opata
Św. Benedykt lub Bennet jak go się powszechnie nazywa, pochodził z angielskiej szlachty. Był synem oficera. Ojciec jego służył pobożnemu królowi Nortumbrii, w siódmym wieku. Mając dwadzieścia pięć lat opuścił dom, pielgrzymując do Rzymu, po powrocie zaczął pilnie studiować Pismo św., oddawał się też pobożnym praktykom. Po dwóch latach spędzonych w odnowionym klasztorze w Lerynie przywdział habit i towarzyszył św. Teodorowi arcybiskupowi Canterbury i św. Adrianowi w podróży do Anglii na życzenie papieża Witalisa.
Kilkakrotnie wracał do Rzymu, aby studiować teologię i zbierać książki i święte obrazy. Po odbyciu służby u Teodora i Adriana otrzymał od króla darowiznę i wybudował słynne klasztory w Wearmouth i Jarrow. Sprowadził z Francji budowniczych i rzemieślników, starając się zbudować klasztory na wzór rzymski, który pamiętał ze swych podróży. Aby maksymalnie upodobnić swoje klasztory do wzorów rzymskich, uprosił papieża Agatona, aby ten pozwolił mu zabrać z powrotem do Anglii kantora bazyliki Św. Piotra w Rzymie. Kantor miał uczyć mnichów śpiewu gregoriańskiego. Po trzech latach cierpień, spowodowanych nieuleczalną chorobą, zmarł w styczniu 690 roku.
Modlitwa: Panie, pozwól nam pośród spraw tego świata nieustannie myśleć o sprawach niebios w naśladowaniu przykładu doskonałości ewangelicznej, jaki nam dałeś w osobie św. Benedykta opata. Amen.
13 stycznia – wspomnienie św. Hilarego z Poitiers, biskupa i doktora Kościoła
Św. Hilary urodził się około roku 310 we Francji, w jednym z najstarszych rodów szlacheckich. Wychowano go w duchu pogańskim. Własne poszukiwania filozoficzne i lektura Pisma św. sprawiły, iż poznał prawdziwą wiarę i przyjął chrzest. Zaczął żyć zgodnie z zasadami wiary, której został wyznawcą, i jakkolwiek nie był duchownym, żarliwie utwierdzał innych w prawdziwym chrześcijaństwie.
Jeszcze przed nawróceniem ożenił się. Żona, z którą miał córkę imieniem Apra, jeszcze żyła, gdy wybrano go biskupem Poitiers, w roku 353. Zgodnie z ówczesną praktyką żonaci mężczyźni mogli czasami być podnoszeni do godności biskupiej, ale, jak zaświadcza św. Hieronim, żyli odtąd w celibacie.
W swoich pismach występował przede wszystkim przeciwko herezji ariańskiej i zasłynął jako jeden z najgorliwszych obrońców boskości Jezusa Chrystusa. Na synodzie w Seleucji w roku 360 bronił dekretów nicejskich, wkrótce potem wyjechał do Konstantynopola.
Zmarł w Poitiers w roku 368. Był człowiekiem wielkiej łagodności, łaskawy i uprzejmy dla wszystkich; ale przeciwko cesarzowi Konstancjuszowi, który okazał się wrogiem Kościoła, użył najsurowszego języka. Modlą się do niego ukąszeni przez węże.
Modlitwa: Wszechmogący Boże, święty Hilary, biskup, wytrwale głosił bóstwo Twojego Syna, spraw, abyśmy coraz lepiej poznawali tę prawdę wiary. Amen.
14 stycznia – wspomnienie św. Sawy, biskupa, patrona Serbii
Rastko, młodszy syn księcia Stefana I, założyciela niepodległego państwa Serbii, urodził się w roku 1175. W roku 1191 został mnichem na górze Athos, przybierając zakonne imię Sawa. W roku 1219 został metropolitą cerkwi serbskiej, która za jego życia była zjednoczona z Rzymem.
Serbowie zaliczali się wówczas do najbardziej zaniedbanych ludów Europy. Sawa zorganizował właściwie Kościół w Serbii, sprowadził zakonników, którzy prowadzili pracę duszpasterską i misyjną. Niestrudzonym wysiłkiem umocnił chrześcijaństwo wśród Serbów i ustanowił hierarchię kościelną. Działał również aktywnie w sprawach świeckich, przyczyniając się do zjednoczenia Królestwa Serbii pod panowaniem swego brata Stefana II. Umarł w roku 1235 w Tyrnowie, w Bułgarii, wracając z podróży do Palestyny i Egiptu. Pochowany w monasterze serbskim w Mileszewie.
Modlitwa: Boże, Światłości i Pasterzu dusz, który ustanowiłeś św. Sawę biskupem w Twoim Kościele, by karmił wiernych słowem i kształtował przykładem, dopomóż nam, abyśmy dzięki niemu zachowali wiarę, której on nauczał i podążali drogą, którą on nam ukazał. Amen.
15 stycznia – wspomnienie św. Ity, dziewicy
Św. Ita urodziła się w hrabstwie Waterford pod koniec szóstego wieku. Pochodziła z rodziny szlacheckiej. Dość wcześnie postanowiła poświęcić się Bogu. Założyła klasztor w Killeedy, w hrabstwie Limerick, gdzie pozostała przez całe życie. Klasztor stał się później sławny jako szkoła dla chłopców.
Z jej światłych rad korzystali nawet biskupi. Dzięki jej wskazówkom dwaj uczący się w klasztorze chłopcy zostali później świętymi. Jeden z nich imieniem Brendan zapytał ją pewnego ranka, jakie trzy rzeczy Bóg ukochał szczególnie? Odpowiedziała: „Prawdziwą wiarę czystego serca w Boga, zwyczajne życie według zasad religii i szczodrobliwość kierowaną miłosierdziem”. Zapytana, jakie trzy rzeczy budzą w Bogu szczególną odrazę, odpowiedziała: „Skrzywiona złością twarz, upór w czynieniu zła i zbytnia ufność w potęgę pieniądza”.
Św. Ita umarła 15 stycznia 570 roku; jest znana jako druga św. Brygida. Obydwie są najbardziej czczonymi świętymi w Irlandii.
Modlitwa: O Panie, który zesłałeś na świętą Itę dziewicę niebiańskie dary, pomóż nam w czasie naszej ziemskiej drogi naśladować jej cnoty i wraz z nią cieszyć się wieczną szczęśliwością w niebie. Amen.
16 stycznia – wspomnienie św. Marcelina I, papieża
Św. Marcelin został wybrany papieżem w roku 307, w ostatnim roku prześladowań Kościoła przez cesarza Dioklecjana. Zreorganizował administrację kościelną, był łaskawy dla tych, którzy poprzednio wyrzekłszy się wiary, ponownie się nawrócili.
Jednak niektórzy, zwani upadłymi, odmówili pokuty za swoje odstępstwo. Ci nie uzyskali przebaczenia św. Marcelina. Z tego powodu cesarz Maksencjusz skazał go na wygnanie, gdzie umarł w nędzy w roku 398.
Modlitwa: Wszechmocny i wieczny Boże, który chciałeś ustanowić św. Marcelina Pasterzem nad całym Twoim ludem, aby świecił słowem i przykładem, utrzymaj za jego pośrednictwem jedność kapłanów i wiernych Twojego Kościoła i prowadź ich drogą wiecznego zbawienia. Amen.
17 stycznia – wspomnienie św. Antoniego, opata
Św. Antoni urodził się w Kome w Górnym Egipcie w roku 251. Jego rodzice byli bogatymi i cnotliwymi chrześcijanami. Rozdawszy swoje majętności biednym, młody człowiek udał się na pustkowie. Żył tam przez wiele lat jako eremita, heroicznie umartwiając się i poświęcając milczeniu, modlitwie i pracy fizycznej.
Po dwudziestu latach ciężkich pokus i walk z szatanem rozgłos jego świętości i cudów oraz siła jego przykładu i sława ściągnęły do niego setki naśladowców. Przekazał im swoje nauki. W roku 305 założył w oazie Farium wspólnotę religijną cenobitów (mnisi żyli w oddzielnych celach). Umarł w roku 356, w wieku 105 lat, w swej pustelni na górze Kolzim, w pobliżu Morza Czerwonego.
Modlitwa: Boże, Ty powołałeś świętego Antoniego, opata, na pustynię, aby Ci służył z podziwu godną gorliwością, spraw za jego wstawiennictwem, abyśmy wyrzekali się samych siebie i miłowali Ciebie ponad wszystko. Amen.
18 stycznia – wspomnienie św. Małgorzaty Węgierskiej, zakonnicy
Każdy, kto odwiedza Budapeszt, zna Wyspę św. Małgorzaty. Swoją nazwę zawdzięcza ona Małgorzacie Węgierskiej, beatyfikowanej już sześć lat po śmierci, 18 stycznia 1270 r., a kanonizowanej 19 listopada 1943 r. przez papieża Piusa XII. Małgorzata, córka króla węgierskiego Beli IV, jako młoda dziewczyna odrzuciła wszystkich starających się o jej rękę – m.in. Karola Andegaweńskiego i polskiego księcia kaliskiego Bolesława Pobożnego – już w 1254 r. złożywszy śluby zakonne, została dominikanką. Wcześniej jej ojciec polecił wybudować na wyspie Hasen (późniejsza Wyspa św. Małgorzaty na Dunaju) klasztor dominikański. Życie Małgorzaty było naznaczone niezwykle surową pokutą. Do końca życia w niemal heroiczny sposób opiekowała się chorymi siostrami. Wkrótce po śmierci Małgorzaty lud węgierski zaczął ją czcić jako świętą.
W ikonografii Małgorzatę przedstawia się zwykle jako zakonnicę z lilią i koroną – którą wszak wzgardziła u stóp; czasem jej płaszcz pokrywają gwiazdy. Piękne przedstawienia można oglądać w kościołach: św. Dominika w Perugii, św. Augustyna w San Gimignano oraz S. Maria sopra Minerva w Rzymie.
19 stycznia – wspomnienie św. Józefa Sebastiana Pelczara, biskupa
Józef Sebastian Pelczar urodził się 17 stycznia 1842 roku w Korczynie w diecezji przemyskiej. Wychowany w atmosferze religijnej, wstąpił do Seminarium Duchownego i w roku 1864 przyjął święcenia kapłańskie. Po studiach odbytych w Rzymie był prefektem i profesorem w Przemyskim Seminarium Duchownym, a w latach 1877-1899 profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Odznaczał się gorliwością i szczególnym nabożeństwem do Najświętszego Sakramentu, do Bożego Serca i Najświętszej Maryi Panny, co wyrażał w swej pracy kaznodziejskiej i pisarskiej. Przejęty troską o dziewczęta zagrożone moralnie, o chorych i ubogich, założył w Krakowie w 1894 roku Zgromadzenie Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego. W roku 1899 został biskupem pomocniczym, a w 1900 ordynariuszem diecezji przemyskiej. Po dwudziestu pięciu latach gorliwej posługi biskupiej zmarł w opinii świętości 28 marca 1924 roku.
Papież Jan Paweł II w 1991 r. zaliczył go w poczet błogosławionych, a 18 maja 2003 roku w Rzymie ogłosił go świętym Kościoła powszechnego.
Modlitwa: Wszechmogący, wieczny Boże, z Twojego natchnienia święty Józef Sebastian, biskup, słowem, pismem i przykładem uczył dróg sprawiedliwości, dozwól przez jego wstawiennictwo, abyśmy nieustannie wzrastali w poznaniu i miłowaniu Ciebie. Przez naszego Pana…
20 stycznia – wspomnienie św. Fabiana, papieża i męczennika
Św. Fabian był papieżem w latach 236-250, obejmując tron po śmierci św. Antera. Wysłał św. Dionizego i innych głosicieli Ewangelii do Galii i potępił Prywacjusza, twórcę nowej herezji w Afryce. Św. Cyprian, który ten ostatni fakt opisał, nazywa św. Fabiana niezrównanym człowiekiem. Poniósł śmierć męczeńską w roku 250, w siódmym prześladowaniu zarządzonym przez cesarza Decjusza.
Modlitwa: Boże, Ty jesteś chwałą Twoich kapłanów, spraw, abyśmy za wstawiennictwem świętego Fabiana, papieża i męczennika, umacniali się w wierze, którą wyznawał, i godnie Tobie służyli. Amen.
20 stycznia – wspomnienie św. Sebastiana, męczennika
Św. Sebastian urodził się w Narbonne w Galii, nauki pobierał w Mediolanie, umęczony został w Rzymie około roku 284.
Według legendy z piątego wieku, której historyczna prawdziwość jest obecnie kwestionowana, zaciągnął się do wojska w Rzymie około roku 283, aby pilnować skazanych na śmierć męczenników. Kiedy Dioklecjan wyjechał na Wschód, św. Sebastian nadal cieszył się zaufaniem Maksymiana, koadiutora Imperium.
Legenda z V wieku głosi, iż św. Sebastian starannie ukrywał swoją wiarę. W końcu został jednak zdemaskowany i oskarżony. Cesarz Dioklecjan skazał go na śmierć przez zastrzelenie z łuku. Wyrok wykonano i sądzono, że św. Sebastian nie żyje. Strzała raniła go tylko. Odzyskawszy zdrowie, udał się do cesarza, wyrzucając mu jego zbrodnie przeciwko chrześcijanom. Cesarz zdziwił się zobaczywszy, że św. Sebastian jeszcze żyje i rozkazał zatłuc go pałkami, a ciało wrzucić do kloaki. Pobożna wdowa wydobyła je i pochowała w katakumbach. Św. Sebastian jest czczony jako patron w zaraźliwych chorobach.
Modlitwa: Boże, udziel nam ducha męstwa, abyśmy za przykładem świętego Sebastiana, męczennika, słuchali więcej Ciebie niż ludzi. Amen.
21 stycznia Św. Agnieszki, dziewicy i męczennicy, patronki Dzieci Maryi
Św. Agnieszka została umęczona podczas krwawych prześladowań za cesarza Dioklecjana, około roku 304, w wieku trzynastu lat, i stała się jedną z najbardziej znanych i najświętszych męczenniczek rzymskich. Jej imię do dziś znajduje się w Pierwszej Modlitwie Eucharystycznej Mszy św.
Opis jej męki pochodzi z piątego wieku i obecnie nie jest uważany za całkowicie wiarygodny, trochę jednak nam o niej mówi. O jej rękę rywalizowało wielu zalotników, a wśród nich młody rzymski szlachcic oczarowany jej wielką urodą. Ona jednak odrzuciła wszystkich, mówiąc, że wybrała Małżonka, którego nie potrafią zobaczyć oczy śmiertelnika. Zalotnicy, chcąc złamać jej upór, oskarżyli ją, że jest chrześcijanką.
Doprowadzona przed sędziego nie uległa ani łagodnym namowom, ani groźbom. Rozniecono ogień, przyniesiono narzędzia tortur, ale ona przyglądała się temu z niewzruszonym spokojem. Wobec tego odesłano ją do domu publicznego, ale jej postać budziła taki szacunek, że żaden z grzesznych młodzieńców odwiedzających ten przybytek nie śmiał zbliżyć się do niej. Jeden, odważniejszy niż inni, został nagle porażony ślepotą i upadł w konwulsjach.
Młoda święta wyszła z domu rozpusty niepokalana i nadal była czystą małżonką Chrystusa. Co wytrwalszych zalotników ogarnęła złość. Znów zaczęli podburzać sędziego. Bohaterska dziewica została skazana na ścięcie. „Udała się na miejsce kaźni – mówi św. Ambroży – szczęśliwsza niż inne, które szły na swój ślub”.
Wśród powszechnego płaczu ścięto jej głowę. Święta poszła na spotkanie Nieśmiertelnego Małżonka, którego ukochała bardziej niż życie. Pochowano ją przy Via Nomentana, a cesarz Konstantyn wybudował bazylikę ku jej czci.
Modlitwa: Wszechmocny, wieczny Boże, Ty wybierasz to, co słabe w oczach świata, aby zawstydzić to, co mocne, spraw, abyśmy naśladowali stałość w wierze świętej Agnieszki, męczennicy, której narodziny dla nieba obchodzimy. Amen.
22 stycznia – wspomnienie Św. Wincentego, diakona i męczennika
Św. Wincenty był archidiakonem i kaznodzieją biskupa Saragossy. Wraz ze swoim biskupem, Walerym, został pojmany podczas prześladowań zarządzonych przez rzymskiego namiestnika Hiszpanii.
Walerego skazano na wygnanie. Św. Wincenty został poddany strasznym torturom i zmarł z odniesionych ran. Według legendy (która, jak się zdaje, została później znacznie rozszerzona) został nabity na żelazny hak, zawieszony nad rozpalonym rusztem i pieczony, a następnie wrzucony do lochu, którego podłogę pokrywały ostre skorupy. Mimo to jego wiara była niewzruszona (widząc to, jego dozorca więzienny nawrócił się). Święty żył aż do chwili, gdy jego przyjaciołom pozwolono go zobaczyć i przygotować dla niego posłanie, na którym wyzionął ducha.
Sława świętego szybko rozeszła się po całej Galii, sięgając aż do Afryki. Znamy kilka kazań św. Augustyna głoszonych w jego święto.
Modlitwa: Wszechmocny, wieczny Boże, napełnij nas Twoim Duchem i daj nam tę miłość, która pomogła świętemu Wincentemu, męczennikowi, znieść zwycięsko wszystkie tortury. Amen.
22 stycznia – wspomnienie Św. Wincentego Palottiego, kapłana
Urodzony w Rzymie w roku 1795, św. Wincenty został księdzem i poświęcił się całkowicie Bogu i duszpasterstwu. Marzył, aby pozyskać dla Chrystusa wszystkich niekatolików, zwłaszcza zaś mahometan. Jest autorem nowatorskiego programu, który zakłada współpracę w apostolstwie ludzi świeckich i kapłanów.
Jasno uświadamiał sobie także liczne niedostatki w dziedzinie codziennej egzystencji, które utrudniały rozpowszechnianie się wiary. Otrzymywane z różnych źródeł ogromne sumy pieniężne wydawał na pomoc dla biednych i upośledzonych. Zakładał stowarzyszenia cechowe dla robotników, szkoły rolnicze, towarzystwa pożyczkowe, sierocińce i ochronki dla dziewcząt – co uczyniło z niego pioniera i prekursora Akcji Katolickiej.
By móc działać duszpastersko jeszcze skuteczniej, w 1835 r. Wincenty Pallotti założył Stowarzyszenie Apostolatu Katolickiego, zwane potocznie zgromadzeniem pallotynów. Początkowo chodziło o grupę księży. Niebawem jednak założyciel zaczął apelować także do ludzi świeckich o współpracę w dziele apostolskim. W 1843 r. Wincenty Pallotti powołał do życia Zgromadzenie Sióstr Pallotynek.
Wincenty Pallotti zmarł 22 stycznia 1850 r. w Rzymie i został pochowany w kościele S. Salvatore in Onda. Kanonizowany przez papieża Jana XXIII 20 stycznia 1963 r.
Modlitwa: Boże, który nauczyłeś Kościół zachowywać wszystkie Twoje przykazania miłości Boga i bliźniego, pomóż nam praktykować dzieło miłosierdzia przez naśladowanie Twojego kapłana, św. Wincentego, i zasłużyć na to, aby powiększyć zastępy błogosławionych w Twoim Królestwie. Amen.
23 stycznia- Św. Ildefonsa, biskupa
Św. Ildefons jest otaczany specjalną czcią w Hiszpanii; wiąże się to ściśle z kultem Najświętszej Maryi Panny, której złożył hołd swoją słynną pracą o Jej niepokalanym dziewictwie. Urodzony około roku 607, Ildefons pochodził z rodziny szlacheckiej; był prawdopodobnie uczniem św. Izydora z Sewilli. Jako młodzieniec wstąpił do klasztoru benedyktynów w Agalii w pobliżu Toledo; następnie został tam opatem. Jako opat uczestniczył w dwu soborach w Toledo w latach 653 i 655.
W roku 657 duchowieństwo i lud wybrali go na arcybiskupa Toledo, został więc następcą swego własnego wuja, św. Eugeniusza. Wypełniał swoje duszpasterskie obowiązki pilnie, żył świątobliwie. Zmarł w roku 667. Jego postać była ulubionym tematem dla średniowiecznych artystów; łączono go z legendą o ukazaniu się Maryi Panny i przedstawiano z kielichem w ręku.
Św. Ildefons był płodnym pisarzem, niestety przetrwały tylko cztery jego dzieła. Oprócz już wymienionego, na uwagę zasługuje fragment historii Kościoła w Hiszpanii; dokument ów obejmuje niemal sześćdziesiąt lat VII wieku i nosi tytuł „O pismach słynnych mężów”.
Modlitwa: Boże, Światłości i Pasterzu dusz, który ustanowiłeś św. Ildefonsa biskupem w Twoim Kościele, by karmił Twój lud słowem i kształtował przykładem, pomóż nam, abyśmy dzięki niemu zachowali wiarę, której on nauczał i podążali drogą, którą on nam pokazał. Amen.
24 stycznia – wspomnienie Św. Franciszka Salezego, biskupa i doktora Kościoła, patrona pisarzy
Św. Franciszek, syn hrabiego Sales, urodził się niedaleko Annecy w Sabaudii w roku 1567. Już jako młody chłopiec zdradzał skłonność do stanu duchownego; tonsurę otrzymał w jedenastym roku życia. Wkrótce potem wyjechał do Paryża na studia teologiczne i filozoficzne, a następnie do Padwy, gdzie uzyskał doktorat z prawa kanonicznego i cywilnego. Po powrocie do domu przyjął święcenia kapłańskie; rodzice niechętnie udzielili zgody, ponieważ wybrali dla niego inną drogę życia. Wkrótce otrzymał trudne zadanie misyjne w Chablais, które wówczas było twierdzą kalwinizmu. Nie zważając na olbrzymie trudności wykonywał swoją pracę z apostolskim heroizmem; został też nagrodzony zadziwiającymi przypadkami nawróceń. Wytężoną pracę przerwało dopiero powołanie na biskupa koadiutora w Genewie, a wkrótce potem na biskupa genewskiego w roku 1602. Zaczął teraz gorliwie zajmować się swoją diecezją; pracował zarówno z duchowieństwem, jak i wśród ludu, głosił także nauki wielkopostne poza granicami swojej diecezji. Napisał również kilka instrukcji wychowania wiernych. W roku 1610 z pomocą hrabiny de Chantal założył zakon wizytek, obecnie znany jako zakon św. Joanny Franciszki.
Wśród nieustannych zajęć duszpasterskich św. Franciszek znalazł czas na napisanie dzieła, które na długie wieki uczyniło go sławnym: „Wstęp do życia pobożnego” (1609). Dzieło to ukazuje, jak można uświęcić zwyczajne życie; dla autora nie ma nieważnych problemów, pisze nawet o strojach, uciechach itd. Jego jedynym celem jest doprowadzić czytelnika do miłości Boga i naśladowania Chrystusa.
W epoce odznaczającej się fanatyzmem i zaciekłością sporów św. Franciszek objawia wprost wyjątkowy umiar i łagodność. Jego gorliwość duszpasterska, troska o uświęcanie świeckich i przystosowywanie życia religijnego do nowych potrzeb, jest kamieniem milowym w historii życia duchowego. Umarł w roku 1622 ze słowem „Jezus” na ustach; kanonizowany został w roku 1665.
Modlitwa: Boże, z Twojej woli dla zbawienia ludzi święty Franciszek Salezy, biskup, stał się wszystkim dla wszystkich, spraw, abyśmy za jego przykładem służyli bliźnim i dawali im odczuć Twoją ojcowską miłość. Amen.
25 stycznia – wspomnienie Nawrócenie św. Pawła, apostoła
Św. Paweł urodził się w Tarsie w Cylicji w rodzinie żydowskiej. Rodzice wywodzili się z pokolenia Beniamina. Był obywatelem rzymskim. Jeśli jako „młody człowiek” był świadkiem ukamienowania św. Szczepana, a jako „starzec” korespondował z Filemonem, musiał urodzić się prawdopodobnie przed początkiem ery chrześcijańskiej.
W celu uzupełnienia wiedzy wysłano go do Jerozolimy, gdzie był uczniem starszego Gamaliela. Wkrótce stał się wytrawnym znawcą dawnego prawa. Posiadł również umiejętność egzegezy i sztukę dysputy. Jako przekonany i gorliwy faryzeusz powrócił do Tarsu jeszcze zanim Chrystus rozpoczął swoją działalność w Palestynie.
W jakiś czas po śmierci Chrystusa, św. Paweł ponownie udał się do Palestyny. Głębokość przekonań i pobudliwe usposobienie rozwinęły się u niego w prawdziwy fanatyzm skierowany przeciwko chrześcijaństwu. Wziął udział w ukamienowaniu pierwszego męczennika św. Szczepana i w zawziętym prześladowaniu chrześcijan.
Na polecenie najwyższego kapłana wyruszył do Damaszku, ażeby wyłapać tam chrześcijan i dostarczyć ich do Jerozolimy. Około północy, niedaleko Damaszku, nagle rozbłysła wokół niego światłość niebieska, ukazał mu się Jezus w Swym uświęconym ciele i zwracając się do niego, przestrzegł przed wykonaniem polecenia arcykapłana. W duszy św. Pawła dokonała się gwałtowna zmiana. Nawrócił się na wiarę chrześcijańską i został jej apostołem.
Modlitwa: Wszechmogący Boże, obchodzimy dzisiaj nawrócenie świętego Pawła Apostoła, którego powołałeś do głoszenia Dobrej Nowiny wszystkim narodom, spraw, abyśmy za jego przykładem dążyli do Ciebie i świadczyli wobec świata o prawdzie Twojej Ewangelii. Amen.
26 stycznia – wspomnienie Św. biskupów Tymoteusza i Tytusa
Św. Tymoteusz pochodził z Listry w Grecji. Ojciec jego był Grekiem, matka – Żydówką. Był wychowany w pilnym czytaniu Ksiąg Świętych. Jego matka Eunice, babka Lois i on sam prawdopodobnie nawrócili się podczas pierwszego pobytu św. Pawła w Listrze. Kiedy św. Paweł podczas drugiej podróży misyjnej ponownie przybył do Listry, polecono mu św. Tymoteusza. Apostoł wybrał go na swojego towarzysza. Potem niejednokrotnie wysyłał go w trudnych, poufnych misjach.
Św. Tymoteusz był naocznym świadkiem pierwszego uwięzienia swojego mistrza w Rzymie. Następnie towarzyszył mu jeszcze w ostatniej podróży misyjnej i pozostał w Efezie, aby zaopiekować się tamtejszymi chrześcijanami. Na krótko przed śmiercią Apostoł napisał do niego, wzywając go do powrotu jeszcze przed zimą. Jak głosi legenda, św. Tymoteusz spędził resztę życia w Efezie jako biskup. Został ukamienowany w zimie roku 97; miał wtedy przeszło osiemdziesiąt lat.
Św. Tytus był przyjacielem i uczniem św. Pawła, który mianował go biskupem Krety. Około roku 56 św. Paweł wysłał go w misji do Koryntu, aby zreformował tamtejszą gminę chrześcijańską. Wieść niesie, że należał do najulubieńszych uczniów św. Pawła. W roku 64 św. Paweł wystosował doń list, zalecając mu, aby troszczył się o swoich wiernych. Św. Tytus towarzyszył św. Pawłowi i św. Barnabie na synodzie w Jerozolimie. Nie był obrzezany i chociaż na synodzie judaiści nalegali, aby poddał się temu rytuałowi, św. Paweł odmówił. Według tradycji św. Tytus powrócił na Kretę, by sprawować swój urząd biskupi. Umarł w Gortynie około roku 96.
Modlitwa: Boże, Ty obdarzyłeś apostolskimi cnotami świętych Tymoteusza i Tytusa, spraw przez ich zasługi, abyśmy sprawiedliwie i pobożnie żyjąc na tym świecie, mogli dojść do niebieskiej ojczyzny. Amen.
27 stycznia – wspomnienie Bł. Jerzego Matulewicza, biskupa
Jerzy urodził się w roku 1871 w Lugine koło Mariampola, w rodzinie litewskiej. Został kapłanem diecezji kieleckiej. Pracował w Warszawie i w Petersburgu. Odnowił Zgromadzenie Księży Marianów i założył dwa zgromadzenia żeńskie. W latach 1918-1925 był biskupem wileńskim, a następnie wizytatorem apostolskim na Litwie, gdzie zmarł w roku 1927.
Modlitwa: Boże, Ty w sercu błogosławionego Jerzego, biskupa, rozpaliłeś płomień miłości do Chrystusa i Kościoła, spraw, prosimy, abyśmy za jego przykładem i wstawiennictwem wiernie naśladowali Chrystusa i wielkodusznie poświęcali nasze życie budowaniu Jego Mistycznego Ciała. Amen.
27 stycznia – wspomnienie Św. Anieli Merici, dziewicy
Urodzona w roku 1474 w Desenzano nad jeziorem Garda we Włoszech, św. Aniela Merici w piętnastym roku życia została tercjarką św. Franciszka. Bóg objawił jej, że zostanie założycielką „towarzystwa” opiekującego się duszami. Założyła dwie szkoły dla dziewcząt: w Desenzano i w Brescii. Skupiwszy wokół siebie dwanaście towarzyszek założyła w Brescii zgromadzenie urszulanek.
Św. Aniela umiała myśleć i wyciągać wnioski: szybko też zrozumiała nową rolę kobiety w społeczeństwie przekształconym przez Odrodzenie. Doszła do wniosku, że wszyscy, którzy się do niej przyłączą, powinni żyć nadal życiem świeckim, ale poświęcić się pracy fizycznej i duchowej, a przede wszystkim wychowaniu do miłosierdzia.
Jej idee wychowawcze znacznie różniły się od założeń szkoły klasztornej. Towarzyszki swoje wolała wysłać do domów uczennic, sądziła bowiem, że dzięki temu wpłynie na poprawę warunków społecznych, gdyż „bałagan w społeczeństwie jest wynikiem bałaganu w rodzinie”. Idea zakonu żeńskiego, którego członkinie nie wyróżniałyby się habitami, nie składały uroczystych ślubów i nie przebywałyby w zamknięciu stanowiła w owych czasach duży postęp, chociaż zakon był zobowiązany przyjąć zabezpieczenie kanoniczne, wymagane wówczas od wszystkich zakonnic.
25 listopada 1535 roku na Piazza del Duomo miało miejsce uroczyste założenie kanoniczne zgromadzenia urszulanek. Jako patronkę św. Aniela wybrała św. Urszulę, ponieważ od swej męczeńskiej śmierci św. Urszula była uważana za ideał chrześcijańskiej czystości.
Kiedy umierała w roku 1540, szacowano, że przynajmniej połowa mieszkańców Brescii była luteranami lub kalwinami. Jednak szkoły urszulanek wzmacniały i szerzyły katolicyzm, a w końcu obroniły Włochy przed tym, co dzisiaj nazywamy „nowoczesną niewiarą”.
Modlitwa: Boże, Ojcze miłosierny, wysłuchaj modlitw, które zanosi za nas święta Aniela, dziewica, i spraw, abyśmy naśladując jej miłość i roztropność, byli wierni Twojej nauce i świadczyli o niej naszym życiem. Amen.
28 stycznia – wspomnienie Św. Tomasza z Akwinu, kapłana i doktora Kościoła
Św. Tomasz urodzony około roku 1226 był synem Landulfa, hrabiego Akwinu. Gdy miał pięć lat, ojciec umieścił go pod opieką benedyktynów na Monte Cassino. Nauczyciele byli zadziwieni jego postępami; prześcignął wszystkich kolegów zarówno w nauce, jak i w ćwiczeniu cnoty.
Kiedy osiągnął wiek, w którym mógł zadecydować o swojej przyszłości, wyrzekł się świata doczesnego i postanowił wstąpić do zakonu św. Dominika, mimo iż rodzina zapatrywała się na to niechętnie. W roku 1243, mając siedemnaście lat, został dominikaninem w Neapolu. Niektórzy członkowie jego rodziny przeszło dwa lata robili wszystko, co w ich mocy, aby złamać jego upór, posłużyli się nawet kobietą lekkich obyczajów, która miała go skusić. Jednak wszystkie te wysiłki poszły na marne i św. Tomasz wytrwał w swoim powołaniu. W nagrodę Bóg obdarzył go cnotą czystości doskonałej, co zjednało mu przydomek „anielskiego doktora”.
Ukończywszy nauki w Neapolu, wyjechał na studia do Kolonii, gdzie był uczniem św. Alberta Wielkiego. Koledzy przezywali go „głuchym wołem” z powodu cichego kroku i olbrzymiej postury; w gruncie rzeczy należał do bardzo zdolnych studentów. W wieku dwudziestu dwóch lat zaczął wykładać w Kolonii, równocześnie publikował pierwsze prace. Po czterech latach został wysłany do Paryża. Wtedy uzyskał święcenia kapłańskie. W wieku trzydziestu jeden lat otrzymał doktorat.
W Paryżu zaszczycał go przyjaźnią król, św. Ludwik, który często zapraszał go na obiady. W roku 1261 papież Urban IV wezwał go do Rzymu, gdzie powierzono mu misję nauczania. Św. Tomasz stanowczo uchylał się od przyjęcia jakiejkolwiek godności kościelnej. Nie tylko pisał (jego dzieła obejmują dwadzieścia tomów charakteryzujących się błyskotliwością myśli i jasnością języka), często wygłaszał także kazania, które cieszyły się dużym powodzeniem. Papież Klemens IV ofiarował mu arcybiskupstwo Neapolu, ale i tę propozycję święty odrzucił. Pozostawił wielką spuściznę naukową. Jego fundamentalna „Summa Theologica” pozostała jednak nieukończona: w drodze na drugi sobór w Lugdunie (dziś: Lyon), dokąd udał się na polecenie papieża Grzegorza X, zachorował i zmarł w opactwie cysterskim Fossanuova w roku 1274.
Modlitwa: Boże, źródło mądrości, dzięki Twojej łasce święty Tomasz z Akwinu gorliwie dążył do świętości i odznaczał się głębokim poznaniem prawd objawionych, spraw, abyśmy zrozumieli jego naukę i naśladowali jego czyny. Amen.
29 stycznia – wspomnienie Bł. Bolesławy Lament
Urodziła się 3 lipca 1862 r. w Łowiczu. Lata dzieciństwa i młodości błogosławionej Bolesławy przypadły na okres szczytowego antagonizmu narodowo-wyznaniowego panującego po upadku powstania styczniowego. Po ukończeniu rosyjskiego progimnazjum w Łowiczu i uzyskaniu pełnych kwalifikacji krawieckich w Warszawie, otworzyła pracownię krawiecką w rodzinnym mieście. Pracując zawodowo, prowadziła głębokie życie wewnętrzne pod kierunkiem ks. Antoniego Chmielowskiego, wikariusza kolegiaty łowickiej. W dwudziestym drugim roku życia wstąpiła do Zgromadzenia Rodziny Maryi w Warszawie.
Po kilku latach wypełnionego wiernością życia zakonnego, doświadczyła wewnętrznej niepewności co do wyboru zgromadzenia. Po wygaśnięciu ślubów czasowych, za radą spowiednika, opuściła Zgromadzenie Rodziny Maryi z zamiarem wstąpienia do zakonu klauzurowego. Wstąpienie pragnęła poprzedzić rekolekcjami, podczas których spotkała się ze sprzeciwem rekolekcjonisty odnośnie do jej życiowej decyzji. Rekolekcjonista wskazał jej pracę społeczno-religijną wśród dzieci i młodzieży narażonej na utratę wiary i katolickiego ducha jako pilniejszą dziedzinę odpowiedzialności.
Błogosławiona Bolesława od początku swego życia doświadczyła rzeczywistości podzielonego chrześcijaństwa. Głęboko przejęta Chrystusową modlitwą „aby wszyscy stanowili jedność” boleśnie przeżywając fakt rozdarcia Kościoła, pragnęła podjąć działalność zmierzającą do pojednania Kościoła rzymskokatolickiego z Kościołem prawosławnym. W ówczesnych warunkach, bez ryzyka narażenia wolności, a nawet życia, było to niemożliwe. Jednak jej miłość do Boga i gotowość na każdą ofiarę, aby tylko pomóc ludziom się zbawić, była większa od obiektywnych przeszkód. Bolesława kierowana odpowiedzialnością za katolickie wychowanie polskiej młodzieży żyjącej na Białorusi, opuściła w 1903 r. ziemię ojczystą i udała się do Mohylewa.
Błogosławiona Bolesława, pragnąc rozszerzyć działalność zgromadzenia, zapewnić siostrom zdobywanie uniwersyteckiego wykształcenia i uzyskać kościelne zatwierdzenie zgromadzenia, w 1907 r. z całą wspólnotą zakonną przeniosła się do Petersburga, ówczesnej stolicy Rosji i siedziby arcybiskupów mohylewskich. Pełniąc przez 30 lat obowiązki przełożonej generalnej zgromadzenia błogosławiona Bolesława miała duży wpływ na utrwalenie w nim idei ekumenicznych i misyjnych. Łaskę ekumenicznego i misyjnego powołania ceniła jako największy dar Opatrzności Bożej. W 1935 r. ze względu na podeszły wiek i słabnące zdrowie zrzekła się urzędu przełożonej generalnej. W dalszym ciągu jednak bardzo czynnie angażowała się w działalność zgromadzenia, szczególnie w Białymstoku. Zmarła 29 stycznia 1946 r.
Relikwie Błogosławionej Bolesławy, otoczone wielką czcią wiernych, spoczywają w kaplicy Zgromadzenia Sióstr Misjonarek Świętej Rodziny, noszącej tytuł Sanktuarium Bł. Bolesławy w Białymstoku przy ul. Stołecznej 5. Liturgiczne wspomnienie obchodzone jest 29 stycznia.
Modlitwa: Boże, Ty dla większej chwały Twojego imienia sprawiłeś, że błogosławiona Bolesława Maria, poświęcając się pracy w dziele jedności chrześcijan, dała nam wzór żywej wiary, przez jej wstawiennictwo wejrzyj łaskawie na owczarnię Twojego Syna i spraw, niech wszyscy, których uświęcił jeden chrzest, złączą się w prawdziwej wierze i bratniej miłości. Amen.
30 stycznia – wspomnienie Św. Baltyldy, wdowy
Św. Baltylda była Angielką. Żyła w VII wieku. Pochwycona przez piratów, została sprzedana jako niewolnica rodzinie burmistrza Paryża w roku 641. Zmuszono ją do poślubienia króla Klodwiga II, szalonego i rozwiązłego człowieka. Po jego śmierci została regentką. Zwalczała symonię i handel niewolnikami; za jej sprawą dokonało się wiele zmian na lepsze w życiu ludu francuskiego.
Ufundowała opactwo w Corbie i żeński klasztor w Challes. W roku 665 sama schroniła się do tego klasztoru, aby poświęcić się bez reszty modlitwie i ascezie. Zmarła w roku 680.
Modlitwa: Boże, który pozwoliłeś św. Baltyldzie osiągnąć miłosierdzie doskonałe, a przez to i Twoje Królestwo po zakończeniu ziemskiej pielgrzymki, wzmocnij nas za jej wstawiennictwem, abyśmy mogli ponownie połączyć się z Tobą na drodze miłości. Amen.
31 stycznia – wspomnienie Św. Jana Bosko, kapłana
Św. Jan Bosko urodził się w małej wiosce niedaleko Turynu w roku 1815. W wieku, kiedy współczesne dzieci wesoło bawią się w przedszkolu, on musiał pomagać w gospodarstwie, pasąc owce na okolicznych wzgórzach. Kiedy w dziewiątym roku życia powiedział, że chce zostać księdzem, z trudem znaleziono środki na edukację. Jesienią i zimą chodził codziennie przeszło sześć kilometrów do szkoły, wiosną i latem musiał pracować w polu.
W przeddzień wstąpienia do seminarium matka widząc go w stroju kleryka powiedziała, kładąc mu rękę na ramieniu: „Kiedy widzę cię tak ubranym, radość wypełnia moje serce. Ale pamiętaj, że nie sutanna sprawia, iż czcimy stan kapłański, lecz praktykowanie cnót. Jeśli kiedykolwiek zwątpisz w swoje powołanie, sama cię poproszę, abyś zrezygnował natychmiast. Wolałabym, żeby mój syn był biednym wieśniakiem, niż niedbałym kapłanem. Kiedy przyszedłeś na świat, poświęciłam cię Naszej Pani; kiedy zacząłeś studiować, kazałam ci czcić Ją i uciekać się do Niej we wszelkich kłopotach; teraz proszę, abyś Ją obrał za swoją królową”.
Motto, które dziś czytamy na rękawie salezjańskiego płaszcza: „Da mihi animas, cetera tolle tibi” „Daj mi tylko duszę i zatrzymaj resztę”, świadczy, że św. Jan Bosco pozostał wierny przesłaniu matki.
Ten wspaniały „apostoł młodzieży” jest człowiekiem prawie nam współczesnym. Zorganizował Towarzystwo św. Franciszka Salezego i grupę dziewcząt pod opieką Matki Boskiej Wspomożycielki. Całe życie poświęcił trosce o młodych chłopców i dziewczęta. Umarł w roku 1888; został kanonizowany przez papieża Piusa XI w roku 1934.
Modlitwa: Boże, Ty powołałeś świętego Jana Bosko na ojca i nauczyciela młodzieży, spraw, abyśmy zapaleni taką samą miłością, starali się o zbawienie bliźnich i służyli Tobie samemu. Amen.