Święci i Błogosławieni – czerwiec
1 czerwca – wspomnienie św. Justyna, męczennika
Urodzony we Flavia Neapolis (dawne Sychem) w Palestynie około roku 100, Justyn pochodził z pogańskiej rodziny. W wieku 33 lat miał już za sobą długie studia nad różnymi systemami filozoficznymi. Idee Platona sprawiły, że nawrócił się na chrześcijaństwo i resztę życia poświęcił krzewieniu i obronie wiary w Azji Mniejszej i w Rzymie. Mimo iż jest bardziej znany jako filozof, należy do najważniejszych apologetów chrześcijaństwa w II wieku. Do naszych czasów dochowały się dwie jego apologie (dedykowane cesarzowi Antoninowi i senatowi rzymskiemu), przedstawiające wartości moralne chrześcijaństwa, oraz „Dialog”, który stara się ukazać prawdy wiary Żydowi Tryfonowi. Pisma te zawierają bezcenne informacje na temat wiary i praktyk chrześcijańskich w owym czasie.
W roku 165, gdy nauczał w Rzymie, został zadenuncjowany jako chrześcijanin. Autorem donosu był prawdopodobnie filozof ze szkoły cyników, którego pokonał w publicznej dyskusji. Kiedy rozkazano mu złożyć ofiarę pogańskim bogom, odpowiedział: „Tylko nieprawy porzuca prawdę dla fałszu”. Sześciu jego towarzyszy, których uwięziono wraz z nim, również wytrwało w wierze; wszyscy otrzymali palmę męczeństwa.
Modlitwa: Boże, Ty przez szaleństwo krzyża dałeś świętemu Justynowi, męczennikowi, głębokie poznanie Jezusa Chrystusa, spraw, za jego wstawiennictwem, abyśmy odrzucili otaczające nas błędy i utwierdzili się w wierze. Amen.
2 czerwca – wspomnienie świętych męczenników Marcelina i Piotra
Podczas prześladowań za czasów Dioklecjana w roku 304 rzymski kapłan Marcelin i egzorcysta Piotr zostali pochwyceni i wtrąceni do więzienia. W więzieniu gorliwie podtrzymywali na duchu innych wiernych i nowo nawróconych, wśród których był dozorca Arteniusz oraz jego żona i córka. Wszyscy zostali skazani na śmierć; Marcelina i Piotra potajemnie ścięto w lesie zwanym Silva Nigra, aby miejsce ich wiecznego spoczynku pozostało nieznane.
Wyrokiem Boskiej Opatrzności ich nazwiska, które skazano na zapomnienie, zostały włączone do Kanonu Rzymskiego (Pierwsza Modlitwa Eucharystyczna) we Mszy św., gdzie przetrwały przez wieki. Papież Damazy ułożył epitafium na cześć obu męczenników, w którym stwierdził, że właśnie dzięki nim został chrześcijaninem.
Modlitwa: Boże, Ty przez świętych męczenników Marcelina i Piotra, którzy mężnie wyznali wiarę, otaczasz nas swoją opieką, spraw, abyśmy za ich przykładem i wsparci ich modlitwami trwali w wierze. Amen.
3 czerwca – wspomnienie świętych: Karola Lwangi i towarzyszy, pierwszych męczenników z Afryki Równikowej
Król Mtesa z Ugandy w Afryce Równikowej zezwolił białym misjonarzom głosić wiarę w swoim kraju. Jego następca, król Mwanga, który objął władzę w roku 1885, rozpoczął zawzięte prześladowanie „wszystkich tych, którzy się modlą”, tj. wszystkich katolików.
Ofiarami prześladowań padła elita młodzieży: Karol Lwanga, marszałek dworu królewskiego i jego dwudziestu jeden towarzyszy. Jako ich przywódca, Karol do końca podtrzymywał ich na duchu; jego śmierć pozostała dla nich wspaniałym przykładem męstwa: został spalony żywcem. Tego samego dnia zginęło jeszcze dwunastu jego towarzyszy. Było to 3 maja 1886 roku. Pozostałych zgładzono między 26 maja 1886 a 27 stycznia 1887 roku.
Męczennicy Chrystusowi zostali beatyfikowani w roku 1920, kanonizowani zaś w roku 1964 przez Pawła VI. Papież powiedział wtedy: afrykańscy męczennicy zaczynają nowy wiek Afryki, która powstaje wolna i odkupiona, skąpana we własnej krwi. Chrześcijańskie ziarno padło na dobrą glebę w Afryce, jest to nieodgadniony plan Boży, jej powołanie i obietnica historycznego znaczenia. Afryka jest nowym kontynentem Chrystusa, czego wyraźnym świadectwem jest prosta i niezachwiana wiara tych młodych chrześcijan.
Modlitwa: Boże, Ty sprawiłeś, że krew męczenników stała się nasieniem chrześcijan, aby rola Twojego Kościoła, zroszona krwią świętych, Karola Lwangi i jego Towarzyszy, przyniosła obfite plony. Amen.
4 czerwca – wspomnienie św. Franciszka Caraccioli, zakonnika
Św. Franciszek urodził się w roku 1563 w Abruzzach w Królestwie Neapolitańskim. Już jako dziecko był bardzo pobożny, osiągnąwszy wiek młodzieńczy postanowił poświęcić się Bogu; święcenia kapłańskie przyjął w Neapolu, gdzie zaczął gorliwie pracować, zwłaszcza niosąc pociechę skazanym na śmierć. Dzięki zrządzeniu Opatrzności przyłączył się do Jana Augustyna Adorno i Fabrycjusza Caraccioli; owocem tej współpracy był zakon kleryków mniejszych regularnych.
Jako człowiek świecki nosił imię Askaniusz, które potem zmienił na Franciszek, ku czci św. Franciszka z Asyżu. Po śmierci Jana Augustyna Adorno został przełożonym zakonu. Chcąc rozszerzyć zakon, trzykrotnie podróżował do Hiszpanii w przebraniu ubogiego pielgrzyma, żebrząc po drodze o kęs chleba.
Podróże te kosztowały go wiele trudów, ale nagrodą było założenie kilku domów swojego zakonu w Hiszpanii; było to możliwe dzięki życzliwości Filipa II i jego syna Filipa III, który objął tron w roku 1598. Miłosierdzie jego było tak wielkie, iż odwiedzając Rzym, mieszkał w hospicjum dla ubogich i nie bał się pielęgnować trędowatych. Zmarł w Ankonie w domu ojców oratorianów, 4 czerwca 1608 roku.
Modlitwa: Boże, który przyozdobiłeś św. Franciszka, założyciela nowego zakonu, gorliwością w modlitwie i zamiłowaniem do pokuty, spraw, aby Twoi słudzy potrafili go naśladować i dzięki nieustannej modlitwie i umartwianiu ciała mogli zasłużyć na niebiańską chwałę. Amen.
5 czerwca – wspomnienie św. Bonifacego, biskupa i męczennika, apostoła Niemiec
Św. Bonifacy, którego ochrzczono jako Winfryda, urodził się około roku 672 w Devonshire w Anglii. Od trzynastego roku życia wychowywał się w klasztorze benedyktyńskim Adescancast pod Exeter, gdzie został później zakonnikiem. Następnie przeniósł się do klasztoru w Nuthscelle, w diecezji Winchester, który cieszył się renomą znanego ośrodka naukowego. Po jakimś czasie opat zlecił mu wykłady. Mając trzydzieści lat otrzymał święcenia kapłańskie.
Otrzymawszy zezwolenie opata w roku 716 udał się do pogańskiej Fryzji, aby tam głosić Ewangelię. Pierwsza próba zakończyła się niepowodzeniem. Po powrocie do Anglii został wybrany na opata swego klasztoru, z której to godności wkrótce zrezygnował.
W roku 719, zaopatrzony w rekomendacje swego biskupa, pojechał do Rzymu, aby prosić papieża Grzegorza II o pozwolenie głoszenia Ewangelii w Turyngii i Hesji. Papież przychylił się do jego prośby i zlecił mu pracę misyjną.
W roku 722 otrzymał sakrę biskupią z rąk papieża; w Niemczech rozwinął nadzwyczaj owocną działalność jako apostoł i organizator Kościoła. Założył lub zorganizował szereg biskupstw i klasztorów (Passawa, Salzburg, Freising, Würzburg, później Eichstadt i Erfurt); w roku 732 mianowany arcybiskupem misyjnym, w roku 738 – legatem papieskim na Niemcy, w roku 744 – na całe państwo frankońskie. Zawsze w łączności ze Stolicą Apostolską, przeprowadzał organizację kościelną, odprawiał synody, dbał o karność i jedność Kościoła. Zakończeniem owocnej pracy było męczeństwo we Fryzji 5 czerwca 755 roku.
Modlitwa: Wszechmogący Boże, święty Bonifacy, męczennik, głosił prawdziwą wiarę i własną krwią ją przypieczętował, spraw za jego wstawiennictwem, abyśmy tę wiarę wiernie zachowywali i wyznawali całym życiem. Amen.
6 czerwca – wspomnienie św. Norberta, biskupa
Św. Norbert urodził się w Xanten w Nadrenii w roku 1080. Pierwszą część życia spędził jako człowiek światowy; nawet przyjmując niższe święcenia duchowne (subdiakona), nie porzucił świeckiego stylu życia. W obawie przed rygorami stanu kapłańskiego nie przyjął wyższych święceń.
Nieszczęśliwy wypadek stał się przyczyną całkowitej przemiany tego człowieka. Przestraszony uderzeniem pioruna koń zrzucił go na ziemię. Jeździec stracił przytomność, a odzyskawszy ją – nawrócił się. Opuścił dwór i powrócił do Xanten, gdzie zaczął prowadzić życie pokutnika. Pobyt w klasztorze Św. Zygberta, w pobliżu Kolonii, utwierdził w nim chęć życia zakonnego. Dwa lata przygotowywał się do kapłaństwa, które przyjął w Kolonii. Wkrótce zrezygnował z kościelnych beneficjów, sprzedał posiadłość, rozdał pieniądze biednym i wyruszył do Langwedocji, gdzie w owym czasie przebywał papież Innocenty II.
Przez jakiś czas wędrował po kraju głosząc pokutę. Ostatecznie osiadł w Premontre, gdzie założył nowy zakon kanoników regularnych ścisłej obserwy (premonstratensi albo norbertanie), który szybko rozrósł się jeszcze za jego życia. Zmuszony około roku 1125 do przyjęcia godności arcybiskupa Magdeburga, dalej praktykował tę samą surowość, którą odznaczał się w klasztorze.
Dzięki gorliwości zdołał do głębi zreformować swoją diecezję, chociaż działalność spotykała się z niechęcią tych, dla których jego życie było wyrzutem sumienia. Razem ze św. Bernardem pracował usilnie nad usunięciem śladów schizmy antypapieża Anakleta. Po powrocie z podróży do Rzymu, dokąd towarzyszył cesarzowi Lotharowi, zachorował i po czterech miesiącach zmarł 6 czerwca 1134 roku.
Modlitwa: Boże, Ty sprawiłeś, że święty Norbert, biskup, odznaczył się w służbie Kościoła duchem modlitwy i pasterską gorliwością, za jego wstawiennictwem daj swojemu ludowi pasterzy według Twojego Serca, aby go prowadzili do zbawienia. Amen.
7 czerwca – wspomnienie św. Roberta z Newminster, opata
Św. Robert urodził się w Gargrave w Anglii na początku XII wieku. Studiował na uniwersytecie w Paryżu, otrzymał święcenia kapłańskie i otrzymał parafię w Gargrave. Początkowo wstąpił do zakonu benedyktynów w Whitby, a następnie do cystersów w Fountains. W roku 1138 założył opactwo Newminster w Morpeth, które szybko stało się miejscem licznych pielgrzymek.
Założył kilkanaście nowych klasztorów; był dla wszystkich zakonników doskonałym przykładem świątobliwego życia. Co dzień odmawiał cały psałterz, składający się ze stu pięćdziesięciu psalmów, i dużo pościł. Posiadał również szczególną moc nad złymi duchami: wyleczył wielu opętanych; ikonografia przedstawia go jako trzymającego na łańcuchu szatana i poskramiającego złego ducha wzniesionym krucyfiksem.
Był bliskim przyjacielem pustelnika Goderyka, którego często odwiedzał w jego samotni w Finchale, gdzie prowadzili dysputy o tajemnicach niebieskich. Kiedy 7 czerwca 1159 roku Robert umierał, Goderyk widział jego duszę wzlatującą do nieba w postaci ognistej kuli.
Modlitwa: Panie, pozwól nam w życiu doczesnym zawsze pamiętać o sprawach niebios i naśladować przykład doskonałości ewangelicznej, który nam dałeś w osobie św. Roberta opata. Amen.
8 czerwca – wspomnienie św. Jadwigi, królowej
Jadwiga urodziła się w roku 1374 jako córka króla Węgier i Polski, Ludwika. Po ojcu odziedziczyła tron Polski i w roku 1384 została ukoronowana. Poślubiła wielkiego księcia Litwy, Władysława Jagiełłę, i przyczyniła się do nawrócenia tego kraju na chrześcijaństwo. Przyczyniła się też do powstania w Krakowie Wydziału Teologicznego i odnowienia Uniwersytetu. Przez całe życie odznaczała się hojnością dla ubogich. Zmarła w Krakowie 17 lipca 1399 roku.
Kanonizacja Jadwigi miała miejsce podczas V pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny, na Błoniach Krakowskich, 8 VI 1997 roku, podczas Mszy św., która zgromadziła 1.800.000 wiernych.
Z Roczników Królestwa Polskiego Jana Długosza
W dniu dzisiejszym, to jest 17 lipca 1399 r., zmarła królowa Jadwiga. Była ona bardzo powabna na twarzy, lecz obyczajami i cnotami powabniejsza; krzewicielka wiary katolickiej na Litwie. Ona ustanowiła kolegium psałterzystów w katedrze krakowskiej i tamże dwa ołtarze. Ona fundowała klasztor Najświętszej Maryi na Piasku. Ona zaczęła uposażać i murować klasztor braci Słowian. Ona przez Wielki Post i Adwent poskramiała ciało swe włosiennicą i nadzwyczajnymi umartwieniami. Była pełna wielkiej szczodrobliwości wobec biednych, wdów, przybyszów, pielgrzymów i wobec wszelkich nędzarzy i potrzebujących.
Nie było w niej lekkomyślności, nie było gniewu, nie można było stwierdzić w niej pychy, zazdrości lub zawziętości. Odznaczała się głęboką pobożnością i niezmierną miłością Boga; odrzuciwszy od siebie wszelką pychę światowej nieprawości, duszę i myśl zwracała jedynie ku modlitwie i czytaniu ksiąg pobożnych, mianowicie Starego i Nowego Testamentu, homilii czterech doktorów, żywotów Ojców, kazań, żywotów świętych, rozważań i kazań błogosławionego Bernarda, św. Ambrożego, objawień św. Brygidy i innych przetłumaczonych z łaciny na polski. Ona żywiła wielu zdolnych młodzieńców poświęcających się nauce. Fundowała kolegium dla Litwinów w Pradze i postarała się o erekcję Wydziału Teologicznego w Krakowie. Ona przeznaczyła testamentem wszystkie swe klejnoty, szaty, pieniądze i wszystek strój królewski na pomoc dla biednych i na odnowienie Uniwersytetu Krakowskiego.
Ona zostawiła katedrze krakowskiej także racjonał z samych pereł. Ona była tak sławna i ceniona w całym świecie katolickim dla wspaniałej postawy moralnej, że wszyscy czcili ją za życia jako wzór świętości.
Modlitwa: Boże, życie wiernych i chwało pokornych, Ty uczyniłeś świętą Jadwigę, królową, gorliwą krzewicielką wiary i miłości, spraw za jej wstawiennictwem, abyśmy się stali apostołami prawdy i dobra. Amen.
8 czerwca – wspomnienie św. Medarda, biskupa
Św. Medard urodził się w Salency w Pikardii około roku 470. Wychowywany przez pobożnych rodziców, czynił szybkie postępy w cnocie. Szczególne miłosierdzie okazywał biednym. W wieku trzydziestu trzech lat otrzymał święcenia kapłańskie. Wkrótce stał się wspaniałą ozdobą stanu duchownego, głosząc ludziom Ewangelię zarówno słowem, jak i przykładem.
W roku 530 został biskupem Noyon i Tournai. Sakry biskupiej udzielił mu św. Remigiusz, ten sam, który w roku 496 ochrzcił króla Klodwiga. Mimo siedemdziesięciu dwóch lat św. Medard pracował teraz ze zdwojoną gorliwością, poświęcając wszystkie swe siły dla chwały Bożej. Spotykające go prześladowania znosił w milczeniu, z ogromną cierpliwością. Kiedy jego diecezję spustoszyli Hunowie i Wandalowie, potraktował to nieszczęście jako nową okazję do czynienia dzieła miłosierdzia.
W roku 544 Redegunda, królowa Francji, przyjęła z rąk św. Medarda zakonny welon i za zgodą swojego męża, króla Klotara, została diakonisą. Król, czyniąc pokutę za grzechy młodości, oddał się całkowicie duchowemu przewodnictwu św. Medarda. Święty zmarł w roku 555. Opłakiwało go całe królestwo. Potem nad jego grobem w Soissons powstało słynne opactwo benedyktyńskie.
Modlitwa: Boże, Światło i Pasterzu dusz, który ustanowiłeś św. Medarda biskupem w Twoim Kościele, by karmił Twój lud słowem i kształtował przykładem, spraw, abyśmy dzięki niemu zachowali wiarę, której on nauczał, i podążali drogą, którą on nam ukazał. Amen.
9 czerwca – wspomnienie św. Efrema, diakona i doktora Kościoła
Urodził się w Nisibis w Mezopotamii około roku 300. Jego ojciec poganin wygnał go z domu za sympatię do chrześcijan. Św. Efrem znalazł schronienie u św. Jakuba, biskupa Nisibis, który zapewnił mu staranne wykształcenie. Ukończywszy lat osiemnaście, św. Efrem przyjął chrzest, po czym objął stanowisko nauczyciela w znakomitej szkole w Nisibis. Po śmierci św. Jakuba przeniósł się do Edessy, gdzie wstąpił do klasztoru i został wyświęcony na diakona.
Napisał wiele prac w obronie Kościoła katolickiego, był też autorem rozważań na temat tajemnic Chrystusowych i dotyczących czci Maryi Dziewicy. Poeta, egzegeta i wspaniały mówca, św. Efrem został nazwany „prorokiem Syryjczyków” i „lutnią Ducha Świętego”. Zmarł w roku 373. Papież Grzegorz XV zaliczył go w roku 1920 w poczet doktorów Kościoła.
Modlitwa: Wszechmogący Boże, ześlij w nasze serca Ducha Świętego, pod którego natchnieniem święty Efrem, diakon, opiewał w hymnach Twoje misteria i całe życie poświęcił Twojej służbie. Amen.
10 czerwca – wspomnienie bł. Bogumiła, biskupa
Żył w XII wieku. Urodził się we wsi Koźmin. W roku 1167 mianowany arcybiskupem gnieźnieńskim. Związany był z misją wśród Prusów. W roku 1170 zrezygnował z arcybiskupstwa i osiadł jako pustelnik w rozlewiskach Warty i Neru pod Dobrowem. Zasłynął darem modlitwy i nauczania ubogiej ludności. Zmarł 10 czerwca 1182 roku, pochowany w Dobrowie. Kult Bogumiła występuje już w średniowieczu. Ogłoszony przez Stolicę Apostolską 27 maja 1925 r. błogosławionym.
Modlitwa: Panie, nasz Boże, wysłuchaj błagania oddanego Ci całym sercem ludu; przez modlitwy błogosławionego Bogumiła, biskupa, zachowaj go w zdrowiu duszy i ciała i spełnij wszystkie jego prośby. Amen.
11 czerwca – św. Barnaby, apostoła
Św. Barnaba nie był w gronie Dwunastu, uważany jest jednak przez Kościół za apostoła. Z pochodzenia Żyd z rodu Lewiego, stryjeczny brat św. Marka Ewangelisty, urodził się na Cyprze. Sposób, w jaki nauczał, zyskał mu takie powodzenie, że apostołowie zmienili jego imię Józef na Barnaba; co oznacza „Syn pocieszenia”. Był również znany ze swej hojności we wczesnochrześcijańskiej wspólnocie Jerozolimy (por. Dz 4, 36-37).
Św. Barnaba zaprzyjaźnił się z nawróconym niedawno byłym prześladowcą Kościoła, Szawłem z Tarsu, i wprowadził go do grona apostołów (por. Dz 9, 27). Przybrawszy imię Pawła, Szaweł stał się później wielkim apostołem. Kiedy św. Barnaba wybrał się do Antiochii, ażeby skonsolidować powstający tam Kościół, poprosił św. Pawła o pomoc w pracy. Po rocznym pobycie w Antiochii obydwaj pospieszyli, by zanieść dary wspólnoty dla dotkniętych klęską głodu biednych w Judei (Dz 11, 27-30).
Razem ze św. Pawłem Barnaba głosił wiarę na Cyprze i Azji Mniejszej (Dz 13, 13-14). Wzięli potem udziale w pierwszym soborze w Jerozolimie (Dz 15, 1-29). Po powrocie do Antiochii rozdzielili się. Św. Barnaba chciał bowiem, aby jego stryjeczny brat Jan Marek towarzyszył im w ich drugiej podróży misyjnej, zaś św. Paweł nie sprzeciwiał się temu. Św. Barnaba z Janem Markiem pojechał na Cypr (Dz 15, 30-40).
Nic pewnego nie wiemy o późniejszym życiu św. Barnaby, poza tym, że był znany Koryntianom (1 Kor 9, 6). Tradycja podaje, że zginął na Cyprze, prawdopodobnie ukamienowany.
Modlitwa: Boże, Ty przeznaczyłeś do nawracania pogan świętego Barnabę, męża pełnego wiary i Ducha Świętego, spraw, aby Twój Kościół słowem i czynem wiernie szerzył Ewangelię Chrystusa, którą Apostoł odważnie głosił. Amen.
12 czerwca – wspomnienie św. Gwidona z Cortony, kapłana
Nie znamy daty i miejsca narodzenia św. Gwidona. Nie wiemy też niczego o początkowym okresie jego życia. Pierwsze wzmianki o nim przedstawiają go jako młodzieńca mieszkającego w Cortonie. Był pobożnym chrześcijaninem. Miał pewne, być może otrzymane w spadku zasoby i uzupełniał je pracą fizyczną. Wszystko, czego nie potrzebował do własnego użytku, rozdawał biednym.
W roku 1211 św. Gwidon gościł u siebie św. Franciszka z Asyżu, który wraz z jednym ze swoich współbraci przybył do Cortony po raz pierwszy. Przy końcu wspólnego posiłku św. Gwidon poprosił o przyjęcie go do grona uczniów serafickiego świętego. Powiedziano mu, że musi w tym celu pozbyć się wszystkich dóbr doczesnych. Jeszcze tego samego wieczoru sprzedał to, co posiadał, i razem ze swoimi gośćmi rozdał pieniądze jako jałmużnę. Następnego dnia przywdział habit franciszkański. Przygotowano nowemu uczniowi miejsce w klasztorze założonym w Cortonie, ale on poprosił o pozwolenie zajęcia małej celi w filarze mostu nad strumieniem.
Zdobywszy odpowiednie wykształcenie, św. Gwidon przyjął święcenia kapłańskie. Dawał liczne dowody wielkiej świętości. Żarliwie i przekonująco głosił naukę Chrystusową i nieprzerwanie czynił dzieło miłosierdzia. Kiedyś uratował tonącą dziewczynkę, dokonał również – w czasie klęski głodu – cudownego rozmnożenia chleba. Ludzie znali go i kochali, nie było więc dla nich zaskoczeniem, gdy św. Franciszek, przybywszy ponownie do Cortony, chwalił jego zasługi. Św. Gwidon zmarł w wieku sześćdziesięciu lat, około roku 1250. Przed śmiercią doznał niezwykłej wizji: św. Franciszek ukazał mu się, by go zaprowadzić do raju.
Modlitwa: Panie Boże, który jesteś Świętością i Dobrem i bez którego nikt dobry być nie może, pomóż nam, za wstawiennictwem św. Gwidona, żyć w taki sposób, abyśmy zawsze mieli udział w Twojej chwale. Amen.
13 czerwca – wspomnienie św. Antoniego z Padwy, kapłana i doktora Kościoła, patrona ubogich
Ferdynand Bullone urodził się w roku 1195 w Lizbonie w Portugalii, ale nazywany jest św. Antonim z Padwy (albo Padewskim), długo bowiem przebywał w tym mieście. Kiedy był jeszcze dzieckiem, rodzice oddali go na wychowanie kanonikom katedry w Lizbonie. Ukończywszy piętnaście lat, wstąpił do zakonu kanoników regularnych św. Augustyna w pobliżu Lizbony. Po dwóch latach wysłano go do klasztoru Krzyża Świętego tego samego zakonu w Coimbrze.
Pozostał tam przez lat osiem, poświęcając się studiom. Dowiedziawszy się, że do Portugalii przewieziono z Maroka relikwie pięciu franciszkańskich męczenników, zapragnął naśladować bohaterstwo tych obrońców wiary. Kiedy wyjawił to swoim współbraciom zakonnym, ostro sprzeciwili się jego zamiarom. W końcu otrzymał jednak zgodę przełożonego i przeszedł da zakonu franciszkanów.
Po jakimś czasie uzyskał pozwolenie wyjazdu do Afryki w celu głoszenia Ewangelii Maurom. Z powodu ciężkiej choroby musiał wszakże wrócić do Hiszpanii. W drodze nieprzyjazne wiatry zepchnęły statek na wybrzeża Sycylii. Stamtąd św. Antoni, kierowany chęcią zobaczenia św. Franciszka, udał się do Asyżu, gdzie rozwijało się główne odgałęzienie jego zakonu. Początkowo nie poświęcano tu św. Antoniemu większej uwagi, on zresztą świadomie trzymał się na uboczu. Opatrzność zechciała jednak, że franciszkanie odkryli wreszcie jego wielkie walory i św. Antoni powołany został na profesora teologii, której nauczał kolejno w Bolonii, Tuluzie, Montpellier i Padwie.
Później porzucił naukę, by poświęcić się kaznodziejstwu. Był doskonałym mówcą, a jednocześnie żarliwym duszpasterzem. W związku ze swoją pracą wiele podróżował, odwiedzając Francję, Hiszpanię i Włochy. Piastował też kilka ważnych godności w swoim zakonie i zawsze czuwał nad tym, aby być posłusznym dyscyplinie klasztornej. Śmiało przeciwstawił się słynnemu bratu Eliaszowi, który, stojąc wówczas na czele wspólnoty, zmierzał do rozluźnienia reguły.
Św. Antoni zmarł 13 czerwca 1231 roku. Nie doznał łaski męczeństwa, ale można go nazwać męczennikiem Słowa Bożego, męczennikiem podróży, męczennikiem tłumów. Tak wielu było tych, którzy pragnęli go usłyszeć, że żaden kościół nie mógł ich pomieścić i święty często głosił kazania pod gołym niebem.
Już za życia był uważany za legendarnego bohatera, opowiadano o niezwykłych jego czynach i zadziwiających wydarzeniach, wiążących się z jego postacią: o kazaniu, wygłoszonym w Rimini do ryby, o mule, który zachęcony przez niego klęknął przed Najświętszym Sakramentem, o psałterzu, który został skradziony, a św. Antoni sprawił, że wrócił do właściciela (z tego powodu ogłoszono świętego patronem tych, którzy coś zgubili). Pewien człowiek goszczący kiedyś św. Antoniego widział go stojącego w oknie i trzymającego w ramionach Dzieciątko Jezus.
Modlitwa: Wszechmogący, wieczny Boże, Ty dałeś swojemu ludowi świętego Antoniego z Padwy, znakomitego kaznodzieję i orędownika ubogich, spraw, abyśmy za jego wstawiennictwem prowadzili życie zgodne z Ewangelią i we wszelkich przeciwnościach doznawali Twojej pomocy. Amen.
14 czerwca – wspomnienie św. Metodego, patriarchy Konstantynopola
Syn bogatego, ogólnie szanowanego Sycylijczyka, św. Metody otrzymał doskonałe wykształcenie w swoich rodzinnych Syrakuzach. Stamtąd miał zamiar udać się do Konstantynopola, ażeby uzyskać stanowisko na dworze. W końcu postanowił jednak wstąpić do zakonu. Zbudował klasztor na wyspie Chios. Wówczas św. Nicefor patriarcha wezwał go do Konstantynopola.
Kiedy za panowania Leona Armeńczyka nastąpiło prześladowanie czcicieli ikon, św. Metody bronił nieustraszenie kultu świętych obrazów. Wówczas to pozbawiono urzędu i wygnano św. Nicefora. Św. Metody miał zawieźć papieżowi Paschalisowi I sprawozdanie o sytuacji na Bliskim Wschodzie. Wybrał się zatem w podróż do Rzymu, pozostając tam aż do śmierci Leona. W roku 821 powrócił do Konstantynopola, gdzie panował cesarz Michał Jąkała. Z jego rozkazu schwytano św. Metodego i poddano chłoście, po czym deportowano na siedem lat na wyspę Antigoni na Morzu Czarnym.
Po śmierci cesarza w roku 842 wdowa po nim, Teodora, objęła rządy w imieniu małoletniego syna Michała III. Ona to powołała św. Metodego na urząd patriarchy Konstantynopola. Pomny na cierpienia swego poprzednika św. Metody zwołał sobór, który w pełni potwierdził prawo oddawania czci świętym obrazom. W celu podkreślenia ważności tego faktu ustanowiono doroczne święto prawosławne. Obchodzi się je nadal w pierwszą sobotę Wielkiego Postu we wszystkich kościołach bizantyjskich.
Bohaterski patriarcha zmarł 14 czerwca 847 roku. Był płodnym pisarzem. Zachował się jednak tylko „Żywot Teofanesa” oraz fragmenty poetyckich, teologicznych i polemicznych prac jego autorstwa.
Modlitwa: Boże, Światłości i Pasterzu dusz, który ustanowiłeś św. Metodego biskupem w Twoim Kościele, by karmił Twój lud słowem i kształtował przykładem, spraw, abyśmy dzięki niemu zachowali wiarę, której on nauczał, i podążali drogą, którą on nam ukazał. Amen.
14 czerwca – wspomnienie bł. Michała Kozala, biskupa i męczennika
Michał Kozal urodził się w roku 1893 w Nowym Folwarku koło Krotoszyna. Był kapłanem archidiecezji gnieźnieńskiej. W roku 1939 został biskupem pomocniczym diecezji włocławskiej. W listopadzie tego roku aresztowała go policja niemiecka i po wielu etapach osadzono go w obozie koncentracyjnym w Dachau, gdzie podtrzymywał na duchu współwięźniów. Na początku 1943 roku zachorował na tyfus i 26 stycznia został zabity śmiercionośnym zastrzykiem. 14 czerwca 1988 papież Jan Paweł II zaliczył go do błogosławionych męczenników.
Modlitwa: Boże, Ty obdarzyłeś błogosławionego Michała, biskupa i męczennika, łaską szczególnego nabożeństwa do Najświętszej Eucharystii oraz heroicznym męstwem w obronie wolności Kościoła, spraw, abyśmy za jego przykładem i wstawiennictwem, umocnieni łaską Tajemnicy eucharystycznej, mogli wytrwać do końca w wyznawaniu prawdziwej wiary. Amen.
15 czerwca – wspomnienie św. Germany Cousin, dziewicy
Urodziła się w roku 1579, zmarła w roku 1601. Krótkie życie tej wybitnej służebnicy Bożej wypełnione było chorobą i cierpieniem. Dotknięta wrodzonym paraliżem i bezwładem prawej ręki, zapadła później na skrofuły. W dzieciństwie utraciła matkę, ze strony ojca zaś nigdy nie zaznała uczucia. Macocha źle ją traktowała, odmówiła jej wreszcie miejsca w domu rodzinnym. Dziewczynkę wypędzono, każąc jej pilnować stada owiec na polach. Zabroniono jej także kontaktów z przyrodnim rodzeństwem.
Wszystko to znosiła z pokorą, godnością i spokojem wewnętrznym. Czysta dusza kierowała się ku Bogu, stale dążąc do doskonałości. Wielką pomocą i wsparciem dla niej był różaniec, który codziennie ze skupieniem odmawiała. Gotowa była pokonać wszystkie przeszkody, byleby wysłuchać codziennie Mszy św. Kiedyś podobno przeszła nawet przez rozlewisko wód, aby zdążyć na czas do kościoła.
Gorąco kochając Boga, św. Germana obdarzała także miłością bliźnich. Gromadziła wokół siebie dzieci z całej okolicy i nauczała je podstaw wiary. Biednych karmiła okruchami suchego chleba, choć jej samej skąpo go wydzielano. Pewnego razu macocha w gniewnym uniesieniu oskarżyła ją o kradzież chleba, który sama ukryła pod fartuchem. Kiedy tam zajrzano, zobaczono jednak tylko bukiet pięknych kwiatów. Św. Germana zmarła mając dwadzieścia dwa lata. Pół wieku potem odkryto, że jej ciało nie uległo rozkładowi. Przez cały rok było wystawione na widok publiczny. Działy się przy nim niezliczone cuda, co stało się powodem wielkiego kultu dla św. Germany.
Modlitwa: Panie Boże, obsypałeś niebiańskimi darami św. Germanę dziewicę. Pomóż nam naśladować jej cnoty w naszym ziemskim życiu i cieszyć się razem z nią wiecznym szczęściem w niebie. Amen.
15 czerwca – wspomnienie bł. Jolanty, zakonnicy
Jolanta, córka węgierskiego króla Beli IV, przybyła do Krakowa na dwór swej siostry Kingi jako kilkuletnia dziewczynka. Tu wychowana poślubiła księcia kaliskiego Bolesława Pobożnego w roku 1256. Wzorowa żona i matka osobiście wychowywała swe dzieci i wywierała wielki wpływ na otoczenie. Wraz z mężem fundowała liczne klasztory franciszkańskie, a inne uposażała. Opiekowała się biednymi i chorymi. Po śmierci męża w roku 1279 wstąpiła wraz ze swoją siostrą Kingą do klasztoru Klarysek w Starym Sączu. Po śmierci bł. Kingi przeniosła się do Klarysek w Gnieźnie, gdzie zmarła w opinii świętości w roku 1298.
Modlitwa: Wszechmogący, wieczny Boże, Ty w miłosierdziu swoim oderwałeś błogosławioną Jolantę od zaszczytów i bogactw, a sprawiłeś, że wybrała pokorne naśladowanie Twojego Syna, przez jej zasługi i wstawiennictwo naucz nas tak używać dóbr ziemskich, abyśmy mogli dojść do radości życia wiecznego. Amen.
16 czerwca – wspomnienie św. Jana Franciszka Regisa, kapłana
Święty ten był potomkiem francuskiej szlachty. Urodził się w roku 1597, kształcił się w kolegium jezuickim w Beziers. Miał dziewiętnaście lat, kiedy rozpoczął nowicjat, śluby złożył w dwa lata później. Ukończywszy kurs filozofii w roku 1621, otrzymał polecenie prowadzenia wykładów z nauk klasycznych w kilku kolegiach. W roku 1628 rozpoczął w Tuluzie studia teologiczne. Po ich ukończeniu został w roku 1630 wyświęcony na księdza, a rok potem odbył trzeci stopień nowicjatu. Teraz był całkowicie przygotowany do pełnienia swego życiowego powołania. W lecie 1631 roku podjął działalność apostolską.
Dwa lata później na zaproszenie biskupa pojechał do diecezji Viviers, przeprowadzając tam misje. Służył pomocą księżom, pracował też pilnie dla ludzi świeckich. Pod jego wpływem nastąpiło wiele nawróceń. Jak cień podążał śladami Krzyża i potrafił przekonać do niego nawet tych, którzy przedtem nie chcieli przyjąć nauki Chrystusa.
Pragnął poświęcić się nawracaniu Indian w Kanadzie, ale Opatrzność Boża zrządziła inaczej. Pozostał we Francji aż do śmierci. Podczas swoich podróży apostolskich pokonywał wiele niewiarygodnych przeszkód, ale nic nie mogło powstrzymać jego gorliwości. Zmarł 31 grudnia roku 1640.
Modlitwa: Wszechmogący, wieczny Boże, pozwoliłeś nam dzisiaj czcić radośnie świętego Jana. Spraw swoją łaską, byśmy mogli dążyć do zachowania i pogłębiania naszą pracą tej wiary, którą on nam stale głosił z nienasyconą gorliwością. Amen.
17 czerwca – wspomnienie św. Alberta Chmielowskiego, zakonnika
Adam Chmielowski urodził się w Igołomi pod Krakowem w roku 1845. Wziął udział w Powstaniu Styczniowym, w którym stracił nogę. Po ukończeniu studiów malarskich rozpoczął pracę artystyczną. W pełni sił twórczych porzucił malarstwo i oddał się służbie ubogim, a następnie założył Zgromadzenie Braci i Sióstr Posługujących Ubogim. Zmarł w Krakowie w roku 1916. Dnia 22 czerwca 1983 w Krakowie papież Jan Paweł II zaliczył go w poczet błogosławionych, a następnie 12 listopada 1989 roku, podczas kanonizacji w Rzymie – do grona świętych.
Modlitwa: Boże, bogaty w miłosierdzie, Ty natchnąłeś świętego Alberta, aby dostrzegał w najbardziej ubogich i opuszczonych znieważone oblicze Twojego Syna, spraw łaskawie, abyśmy spełniając dzieła miłosierdzia, za jego przykładem umieli być braćmi wszystkich potrzebujących. Amen.
17 czerwca – wspomnienie św. Harweya,opata
Św. Harwey jest jednym z najbardziej popularnych świętych francuskiej Bretanii. Jego postać stanowi znaczący element folkloru tej krainy. Niewiele znamy szczegółów z jego życia. Późnośredniowieczna biografia mówi, że był synem bretońskiego pieśniarza. Przyszedł na świat w VI wieku, ślepy od urodzenia. Ojca stracił będąc jeszcze małym dzieckiem. Gdy skończył lat siedem, matka powierzyła go opiece świętego człowieka, zwanego Arzian, a sama wstąpiła do klasztoru. Nauczywszy się u Arziana wszystkiego, co tamten mógł mu przekazać, św. Harwey udał się do swego wuja Urzela, założyciela szkoły klasztornej w Plouvien, by pomagać mu w pracy z uczniami i na farmie. Po jakimś czasie sam został opatem wspólnoty, która rozkwitła pod jego kierownictwem. Wówczas przeniósł opactwo do Lanhorneau na przylądku Finistere. Praca wspólnoty zyskała jej uznanie w całym kraju. Istniejące portrety św. Harweya przedstawiają go jako wędrownego mnicha i śpiewaka. Jego osoba jest tematem wielu popularnych legend. Nie mając święceń kapłańskich, był jednak znakomitym przewodnikiem duchowym w zakonie egzorcystów. Przypisuje się mu też dokonanie kilku cudów. Wzywa się jego pomocy przy wszelkiego rodzaju chorobach oczu.
Modlitwa: Panie, pozwól nam w życiu doczesnym zawsze pamiętać o sprawach niebios i naśladować przykład doskonałości ewangelicznej, jaki nam dałeś w osobie św. Harweya opata. Amen.
18 czerwca – wspomnienie św. Grzegorza Barbarigo, biskupa
Św. Grzegorz Barbarigo urodził się w roku 162~i w bardzo starej i znamienitej rodzinie weneckiej. Wyróżniwszy się podczas studiów, poświęcił się potem karierze dyplomatycznej, by w końcu zostać księdzem. Wkrótce papież Aleksander VII mianował go pierwszym biskupem Bergamo.
Później obdarzono go godnością kardynała i powierzono rządy nad diecezją padewską. Mądrze i z głębokim zrozumieniem pasterzował swemu ludowi. Pracował nieprzerwanie nad przeprowadzeniem reform, ustanowionych przez sobór trydencki. Dzięki jego wysiłkom seminaria w Bergamo i w Padwie bardzo rozwinęły swoją działalność. W Padwie założył także bibliotekę i drukarnię. Zmarł w roku 1697.
Modlitwa: Boże, chciałeś, aby św. Grzegorz, Twój biskup, okazywał pasterską troskliwość i współczucie dla biednych. Pomóż nam, którzy czcimy jego zasługi, naśladować przykład jego miłosierdzia. Amen.
19 czerwca – wspomnienie św. Romualda, opata
Św. Romuald urodził się w Rawennie około rolce g56. Z natury cnotliwy i pragnący świętości, marnował jednakże młodość w służbie świata i jego przyjemności. Pewnego dnia ojciec jego, Sergiusz, zmusił go do asystowania przy pojedynku. W ten sposób św. Romuald stał się świadkiem, jak jego ojciec zabił swego przeciwnika. Poruszony tą zbrodnią, postanowił pokutować za nią czterdzieści dni, jakby on sam ją popełnił. W tym celu schronił się w klasztorze benedyktyńskim Św. Apolinarego w pobliżu Rawenny. Później został tam opatem (996-999). Założył kilkanaście klasztorów, stworzył również podwaliny kierującego się surową regułą zakonu kamedułów w Toskanii.
Podobnie jak wszyscy święci prowadził nieprzerwaną walkę z atakami szatana. W początkach życia zakonnego nawiedzały go liczne pokusy, które przezwyciężał czuwaniem i modlitwą. Źli ludzie próbowali kilkakrotnie dokonać zamachu na jego życie, ale Opatrzność Boża pomogła mu uchronić się od niebezpieczeństwa. Jak inni słudzy Boży był również nieraz ofiarą oszczerstw, które cierpliwie i w milczeniu znosił. Poddawał się licznym umartwieniom, które w starości jeszcze pomnożył.
Po długim, pełnym zasług życiu zmarł w klasztorze Val di Castro, w pobliżu Ankony, 19 czerwca roku 1027.
Modlitwa: Boże, Ty przez świętego Romualda odnowiłeś w Kościele życie pustelnincze, spraw, abyśmy wyrzekając się samych siebie i naśladując Chrystusa, mogli osiągnąć królestwo niebieskie. Amen.
20 czerwca – wspomnienie św. Sylweriusza, papieża i męczennika
Św. Sylweriusz był dopiero subdiakonem, kiedy po śmierci papieża św. Agapita I w roku 536 wybrano go papieżem. Wkrótce potem pod bramami Rzymu pojawił się zwycięski Belizar, wódz wojsk cesarza Justyniana, prowadzący wojnę przeciwko Ostrogotom. Za namową papieża Sylweriusza senat i lud wpuścili Belizara do miasta.
Cesarzowa Teodora, która faworyzowała sektę; acefalów lub ultra-eutychian, usiłowała skłonić papieża do udzielenia cichego poparcia jej stronnictwu. Chociaż Najwyższy Kaplan przewidywał, że opór może kosztować go życie, nie dał się omamić. Cesarzowa weszła więc w intrygi z Wigiliuszem, archidiakonem Kościoła rzymskiego, obiecując mu papiestwo, gdyby potępił sobór w Chalcedonie. Uzyskała na to jego zgodę.
Wysłała zatem archidiakona do Rzymu z listem do Belizara, nakazującym mu wypędzenie św. Sylweriusza i doprowadzenie do tego; by papieżem został wybrany Wigiliusz. Po krótkim wahaniu, umywając jak Piłat ręce od odpowiedzialności, generał przystał na to. Posłużywszy się podstępem, wrogowie wywieźli św. Sylweriusza do Patary w Grecji, Wigiliusz został papieżem.
Kiedy cesarz Justynian dowiedział się o prawdziwym stanie rzeczy, nakazał odesłać św. Sylweriusza z powrotem do Rzymu. Wrogowie jednak zatrzymali go w czasie podróży, a Wigiliusz kazał osadzić go na odludnej wyspie pod Neapolem. Św. Sylweriusz umarł tam wkrótce potem w roku 437. Ironia losu sprawiła, że jego śmierć nie przyniosła korzyści heretykom, Wigiliusz bowiem, zostawszy papieżem, przestał się z nimi liczyć.
Modlitwa: Wszechmocny Boże, spraw, byśmy niezachwianie znosili przeciwności doczesne, podobnie jak sprawiłeś, że św. Sylweriusz, Twój papież i męczennik nie ugiął się przed groźbami i bólem. Amen.
21 czerwca – wspomnienie św. Alojzego Gonzagi, zakonnika, patrona młodzieży katolickiej
Pochodził ze znakomitego rodu Gonzagów. Był synem Ferdynanda, markiza Castiglione. Urodził się w Castiglione w diecezji Brescii 9 marca 1568 roku. Od najmłodszych lat św. Alojzy poświęcił się sercem i duszą służbie swemu Stwórcy. Pamięć o jego osobie łączy się z pojęciem łagodnej słodyczy i niczym nieskażonej czystości. Cechowała go prawdziwie anielska niewinność, a zarazem heroiczna skłonność do pokuty.
Mając czternaście lat, towarzyszył swemu ojcu w podróży do Hiszpanii, gdzie ten ostatni pojechał jako członek orszaku cesarzowej Marii Austriaczki, żony Maksymiliana II. Filip II uczynił św. Alojzego giermkiem księcia Jakuba, swego starszego brata. Wśród próżności dworu święty zachował swą czystość, świat nie odciągnął jego serca od Boga.
Po powrocie do Włoch w roku 1548 św. Alojzy objawił chęć wstąpienia do Towarzystwa Jezusowego. Rodzina sprzeciwiała się temu, ale w końcu udało mu się przeprowadzić swoje zamiary. Rozpoczął nowicjat w Rzymie w roku 1585, za pontyfikatu Piusa V. Śluby zakonne złożył 20 listopada 1587 roku i wkrótce potem przyjął niższe święcenia.
Od początku swego zakonnego życia św. Alojzy był wzorem doskonałości. Podczas epidemii w Rzymie w roku 1591 wyróżnił się miłosierdziem wobec chorych w szpitalach. Praca ta doprowadziła go do choroby, która spowodowała śmierć. Jego ostatnie dni były wiernym odzwierciedleniem krótkiego życia. Przeszedł do wieczności 21 czerwca 1591 roku w wieku dwudziestu czterech lat. Papież Benedykt XIII kanonizował go w roku 1726.
Modlitwa: Boże, Dawco niebieskich darów, Ty połączyłeś w świętym Alojzym nieskalaną czystość życia z surową pokutą, ponieważ nie naśladowaliśmy go w niewinności, spraw przez jego modlitwy i wstawiennictwo, abyśmy pełnili pokutę. Amen.
22 czerwca – wspomnienie świętych męczenników: Jana Fishera, biskupa i Tomasza More’a, patrona prawników
Św. Jan Fisher urodził się w Brytanii w roku 1459. Kształcił się w Cambridge, gdzie w roku 1491 uzyskał stopień magistra sztuk wyzwolonych. W latach 1491-1494 był wikariuszem w Northallerton, potem zaś pełnił funkcję kanclerza uniwersytetu w Cambridge.
W roku 1497 został spowiednikiem matki króla Henryka VII. Sprawował też opiekę nad ufundowanym przez nią kolegium w Cambridge. Do programu studiów wprowadził grekę i hebrajski. Zaangażował Erazma z Rotterdamu jako profesora teologii i greki.
W roku 1504 został biskupem Rochesteru. Ta ostatnia godność łączyła się ze stanowiskiem wychowawcy następcy tronu, późniejszego Henryka VIII.
Św. Jan poświęcił się dla dobra swojej diecezji i uniwersytetu. Od roku 1527 ten pokorny sługa Boży aktywnie przeciwstawiał się rozpoczętemu przez króla procesowi rozwodowemu z poślubioną mu w obliczu Boga Katarzyną. Równie mocno sprzeciwiał się wtrącaniu się króla w sprawy kościelne. W przeciwieństwie do innych biskupów królestwa, św. Jan odmówił złożenia przysięgi, zobowiązującej do poszanowania ustawy, która potomstwu Henryka i Anny gwarantowała sukcesję tronu. Z powodu tej odmowy został uwięziony w Tower w kwietniu 1534 roku. W następnym roku papież Paweł III mianował go kardynałem. Biorąc odwet za to, Henryk VIII skazał św. Jana na ścięcie.
Na pół godziny przed egzekucją ten znakomity uczony i duchowny otworzył po raz ostatni księgę Nowego Testamentu. Jego uwagę zwróciły następujące słowa z Ewangelii św. Jana: „A to jest życie wieczne: aby znali Ciebie, jedynego prawdziwego Boga oraz Tego, którego posłałeś, Jezusa Chrystusa. Ja Ciebie otoczyłem chwałą na ziemi przez to, że wypełniłem dzieło, które Mi dałeś do wykonania. A teraz Ty, Ojcze, otocz mnie u siebie tą chwałą, którą miałem u Ciebie pierwej, zanim świat powstał”. (J 17, 3-5). Zamknąwszy księgę św. Jan rzekł: „Wystarczy tej nauki, aby wytrzymać przez resztę mego życia”.
Św. Tomasz More urodził się w Londynie w roku 1478. Zdobywszy gruntowną wiedzę w dziedzinie religii i nauk klasycznych, wstąpił na uniwersytet w Oksfordzie, ażeby studiować prawo. Ukończywszy je rozpoczął karierę prawniczą, którą uwieńczył, zostając członkiem Parlamentu. W roku 1506 poślubił swą ukochaną Joannę Colt, która obdarzyła go czworgiem dzieci. Ponieważ umarła młodo, poślubił wdowę, Alicję Middleton, by zastąpiła im matkę. Ten mądry człowiek, pełen dążeń reformatorskich, przyjaźnił się z wieloma biskupami i uczonymi. Około roku 1516 napisał rozprawę pt. „Utopia”, która zyskała wielki rozgłos w całym ówczesnym świecie.
Wtedy to Henryk VIII zainteresował się osobą Tomasza More’a. Powierzył mu wiele wysokich stanowisk, zlecał różne misje, a w końcu mianował go w roku 1529 lordem kanclerzem. Jednakże w roku 1532, kiedy Henryk upierał się przy swoich poglądach co do małżeństwa i prymatu papieża, Tomasz More, będący wówczas u szczytu kariery i sławy, zrezygnował ze wszystkich piastowanych godności.
Resztę życia spędził na pisaniu dzieł poświęconych głównie obronie Kościoła. W roku 1534 odmówił – podobnie jak jego przyjaciel Jan Fisher – złożenia przysięgi lojalności królowi jako głowie Kościoła anglikańskiego, został więc wtrącony do Tower. Piętnaście miesięcy później, a dziewięć dni po egzekucji Jana Fishera, wytoczono mu proces i uznano winnym zdrady. Oświadczył sędziom, że nie mógł postąpić wbrew swemu sumieniu i wyraził życzenie następujące: „Abyśmy wszyscy mogli spotkać się szczęśliwie jako wiecznie zbawieni w niebie”. Wstąpiwszy na szafot powiedział tłumom widzów, że umiera jako „dobry sługa króla, ale przede wszystkim Boga”. Został ścięty 6 lipca 1535 roku.
Modlitwa: Wszechmogący Boże, świadectwo męczenników jest najdoskonalszym wyrazem prawdziwej wiary, spraw, abyśmy za wstawiennictwem świętych Jana i Tomasza całym życiem potwierdzali wiarę, którą wyznajemy ustami. Amen.
22 czerwca – wspomnienie św. Paulina z Noli, biskupa
Św. Paulin urodził się w roku 354 w dzisiejszym Bordeaux w pogańskiej rodzinie patrycjuszowskiej. Kształcił się pod kierunkiem słynnego poety Azoniusza, po czym został zarządcą prowincji Kampanii. Ożenił się z Hiszpanką o imieniu Teresa, chrześcijanką. Przez piętnaście lat rozwijał swoje talenty na zaszczytnych stanowiskach w Galii, Italii i Hiszpanii. W Mediolanie zetknął się ze św. Ambrożym, w Wenecji zaś ze św. Marcinem. Poznał również św. Delfina, biskupa Bordeaux, z którego rąk w roku 590 przyjął chrzest.
Po śmierci jedynego dziecka złożył wraz z żoną ślub czystości. Pozbyli się swoich wielkich bogactw i powrócili do Hiszpanii, by oddać się służbie Bożej. W roku 394 św. Paulin został w Barcelonie wyświęcony na księdza, na co nalegała tamtejsza ludność. Osiedlił się w Noli we Włoszech, w pobliżu grobu św. Feliksa. Założył tutaj dom dla zakonników i ubogich. Prowadził bardzo surowy tryb życia. Wieści o cnotach św. Paulina sprawiły, że w roku 409 został mianowany biskupem Noli.
Utrzymywał ścisłe kontakty ze wspomnianymi wyżej wybitnymi świętymi swoich czasów. Odnosił się również ze czcią do swoich poprzedników, mając wielki kult dla ich relikwii. Był autorem prac poetyckich, z których wiele poświęcił św. Feliksowi. Uważany jest obok Prudencjusza za czołowego poetę chrześcijańskiego okresu patrystycznego. Zmarł w roku 431.
Modlitwa: Boże, Ty sprawiłeś, że święty Paulin, biskup, odznaczał się miłością do ubogich i pasterską gorliwością, spraw, abyśmy naśladowali przykład czynnej miłości Świętego, którego zasługi czcimy. Amen.
23 czerwca – wspomnienie św. Edeldredy, dziewicy
Ta święta dziewica była trzecią córką Annasa, świętego króla Wschodniej Anglii. Jej siostry, Seksburga, Edelburga i Withburga, także są wymieniane wśród świętych. Spełniając życzenie rodziców poślubiła księcia Tonberta, ale pozostała dziewicą, gdyż żyli w ciągłej wstrzemięźliwości. W trzy lata po ślubie mąż jej zmarł, ona zaś schroniła się na wyspie Ely, gdzie prowadziła przez pięć lat samotne życie kontemplacyjne.
Wieści o niej dotarły do Egfryda, potężnego króla Northumbrii, który zmusił ją, by zgodziła się go poślubić. W ten sposób po raz drugi weszła w stan małżeński, ale i teraz była dla męża raczej siostrą niż żoną, cały swój czas poświęcając ćwiczeniom pobożnym i miłosierdziu. W końcu po dwunastu latach małżeństwa za radą św. Wilfryda wstąpiła do zakonu. Mąż udzielił na to zgody, chociaż niechętnie. Schroniła się w klasztorze, którym kierowała ciotka jej męża.
W roku 672 powróciła na wyspę Ely i założyła klasztor. Stała się wzorem cnoty i doskonałości dla wszystkich swoich sióstr. Prowadziła bardzo surowy tryb życia. Cierpienia były dla niej rozkoszą. Dziękowała Bogu, że pozwolił jej doznać ich tak wiele, szczególnie podczas ostatniej długotrwałej choroby. Św. Edeldreda zmarła 23 czerwca 679 roku.
Modlitwa: Panie Boże, obsypałeś niebiańskimi darami św. Edeldredę. Pomóż nam naśladować jej cnoty w naszym życiu na ziemi i cieszyć się razem z nią szczęściem w niebie. Amen.
24 czerwca – święto Narodzenia św. Jana Chrzciciela
Święto narodzenia św. Jana Chrzciciela, proroka zwiastującego przyjście Chrystusa i urodzonego sześć miesięcy przed Nim, obchodzi się 24 czerwca. Jest to jedno z najstarszych świąt w liturgii Kościoła. Św. Jan Chrzciciel był synem Zachariasza i Elżbiety, krewnej Najświętszej Maryi Panny. Tradycja umieszcza dom, w którym przyszedł na świat, niedaleko wioski Ain-Karin, dziesięć kilometrów na zachód od Jerozolimy. W miejscu tym zbudowano później kościół franciszkański pod wezwaniem św. Jana w Górach.
Wiadomości o św. Janie, o którym Jezus powiedział: „Między narodzonymi z niewiast nie powstał większy od Jana Chrzciciela” (Mt 11, 11) zawarte są w Piśmie świętym. Mówi się tam o jego uświęceniu przed narodzinami i jego męczeńskiej śmierci za panowania króla Heroda. Oddając mu cześć, Kościół wyróżniał go zawsze spośród sług Bożych. Ich święta obchodzi się w dzień ich śmierci, upamiętniając moment ich ostatecznego zwycięstwa: św. Jana Chrzciciela czcimy w dniu jego narodzin, przyszedł bowiem na świat wolny od grzechu pierworodnego. Z tego samego powodu obchodzimy święto Narodzin – Niepokalanie Poczętej Maryi Panny.
W trzydzieści lat po narodzeniu Jezusa – zanim rozpoczął On swoje życie publiczne – Jan podjął nad rzeką Jordan powierzoną mu misję. Był ostatnim prorokiem Starego Przymierza. Jego zadaniem było przygotowanie drogi Panu, zapowiedź nadejścia długo oczekiwanego Mesjasza, Odkupiciela, w którym „wszyscy ludzie ujrzą zbawienie Boże” (Łk 3, 6; por. Iz 40, 3-5). Zanim Jan przyszedł na świat, anioł zapowiedział Zachariaszowi, jego ojcu, że „wielu z jego narodzenia cieszyć się będzie” (Łk 1, 14). Dzień 24 czerwca jest jednym z najbardziej radosnych świąt roku. Dawniej obchodzono go w różnych krajach z jeszcze większym niż obecnie weselem, któremu w rozmaity sposób dawano wyraz. W wigilię tego święta zapalano np. na szczytach wzgórz tzw. „ognie św. Jana”. Gdzieniegdzie do dziś zachowuje się ten zwyczaj. „Zaledwie zgasły ostatnie promienie zachodzącego słońca, gdy nad całym światem zabłysły olbrzymie snopy płomieni, trysnęły z każdego wierzchołka góry i na krótko zostało oświetlone każde miasto, każda wioska, każdy przysiółek” (Dom. P.L.P. Gueranger).
Modlitwa: Wszechmogący Boże, spraw, aby Twoi wierni kroczyli drogą zbawienia i posłuszni napomnieniom świętego Jana Chrzciciela bezpiecznie doszli do zapowiedzianego przezeń naszego Pana Jezusa Chrystusa. Amen.
25 czerwca – wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Świętogórskiej z Gostynia
Już od końca XV wieku istnieje w Gostyniu sanktuarium Matki Bożej, które jest ośrodkiem Jej kultu w archidiecezji poznańskiej. Okazały kościół pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia konsekrowano w roku 1698. Słynący łaskami wizerunek został ukoronowany 24 czerwca 1928 roku.
Modlitwa: Boże, Ty wybrałeś Najświętszą Maryję Pannę na mieszkanie godne swojego Majestatu i przyozdobiłeś Ją prawdziwą pięknością, spraw, abyśmy oddając należną Jej cześć i wiernie Ją naśladując, zajaśnieli świętością życia. Amen.
25 czerwca – wspomnienie bł. Doroty z Mątowów
Bł. Dorota urodziła się w Mątowach Wielkich w roku 1347. W młodości została wydana za mąż i urodziła 9 dzieci. Będąc zapobiegliwą gospodynią domu, stale dążyła do chrześcijańskiej doskonałości. Po śmierci męża udała się do Kwidzyna, aby korzystać z kierownictwa wybitnego teologa Jana. Za jego pozwoleniem zamknęła się w celi obok kościoła katedralnego i oddała się modlitwie i pokucie. Zmarła 25 czerwca 1394 roku.
Modlitwa: Boże, źródło wszelkich łask, Ty z ojcowską dobrocią wysłuchujesz wszystkich wzywających Twojego miłosierdzia, za wstawiennictwem błogosławionej Doroty wspomagaj nas w naszych potrzebach, aby Twoja łaska, którą otrzymujemy na ziemi, przyniosła nam owoc życia wiecznego w niebie. Amen.
26 czerwca – wspomnienie św. Josémarii Escrivy de Balaguera
Josémaria Escriva de Balaguer, jako najmłodsze z sześciorga dzieci, urodził się 9 stycznia 1902 roku w Barbasatro, na północy prowincji Aragon w Hiszpanii. Jego ojciec handlował tkaninami. Matka odznaczała się wyjątkową pobożnością. Obydwoje musieli znieść bolesne doświadczenia: śmierć trzech ostatnich córek, a potem – bankructwo firmy.
Gdy Josémarię dotknęła poważna choroba rodzice zaprowadzili go do kaplicy Najświętszej Panny z Torreciudad. Wyprosili tam jego uzdrowienie i oddali go pod szczególną opiekę Maryi.
Od pierwszych lat szkolnych Josémaria dał się poznać jako uczeń zdolny, pracowity, zafascynowany historią i literaturą. Przystąpił do pierwszej Komunii św. 23 kwietnia 1912 roku. Eucharystię ukochał na całe życie. W seminarium spędzał godziny na adoracji Najświętszego Sakramentu. Kiedy w 1925 roku – jako młody kapłan – otrzymał pod opiekę parafię w wiosce Perdiguera, codziennie wystawiał w kościele Najświętszy Sakrament.
Powołanie zrodziło się w jego sercu kilka lat wcześniej, kiedy rankiem w zimie w 1917 roku, Josémaria znalazł w śniegu ślady bosych stóp karmelity. Jego serce zadrżało wobec tak wielkiego szaleństwa miłości. W wieku 15 może 16 lat zdecydował się porzucić swe marzenie o zawodzie architekta i postanowił zostać kapłanem. Gdy wyznał swój zamiar, ojciec zaczął płakać…
Młodzieniec był świadomy ofiar, jakich wymaga to ze strony rodziny oraz i tego, że oznacza to utratę więzi rodzinnych. Właśnie dlaczego Josémaria modli się do Boga, aby zechciał dać rodzicom innego syna w swoje miejsce. Istotnie w roku 1919 w rodzinie państwa de Balaguer rodzi się syn, przynosząc starszemu bratu potwierdzenie powołania.
2 października 1928 r. we wspomnienie świętych aniołów stróżów, podczas rekolekcji u Ojców od św. Wincentego a Paulo, młody kapłan ma wizję, która nigdy się nie zatrze w jego sercu: widzi Opus Dei takie, jakiego pragnął Pan i jakim powinno być w ciągu wieków. Pojmuje, że Bóg oczekuje, aby on nakłonił mężczyzn i kobiety do poszukiwania świętości we wszystkich miejscach pracy, we wszystkich krajach. Począwszy od tego dnia, wkłada wszystkie swe siły w to, co nazywa mianem Opus Dei: pracą Bożą, pracą dla Boga.
Jako młody kapłan kontynuuje swą pracę blisko chorych i biednych. Rodzi się kilka powołań. W końcu 1922 roku otwiera pierwszy dom Opus Dei. Aby poznano lepiej jego zamysł, pisze swe 999 myśli, które się ukazują w pierwszej wersji drukiem w 1934 roku. Potem w postaci pisma, pod tytułem „Droga”. Mała książeczka została przetłumaczona na 36 języków. Jej nakład przekroczył 4 miliony egzemplarzy.
Założyciel Opus Dei zmarł 26 czerwca 1975 roku. Jan Paweł II beatyfikował go 17 maja 1992, a kanonizował – 6 października 2002.
27 czerwca – wspomnienie św. Cyryla Aleksandryjskiego, biskupa i doktora Kościoła
Św. Cyryl urodził się w Aleksandrii w Egipcie około roku 376. Wierząc niezachwianie, że Najświętsza Maryja Panna była matką Boga, wystąpił przeciwko Nestoriuszowi, patriarsze Konstantynopola, który utrzymywał, że Jezus Chrystus zrodził się z Maryi wyłącznie jako człowiek, boskość zaś została mu nadana potem z powodu Jego wielkich zasług. Jego zasługą przede wszystkim jest potępienie błędów nestoriańskich i zdefiniowanie nauki katolickiej: dwie natury, Boska i ludzka, złączone są w jednej Boskiej osobie Chrystusa; stąd Najświętsza Panna jest prawdziwie matką Boga, a nie tylko matką człowieka Chrystusa.
Św. Cyryl przewodniczył soborowi efeskiemu, który potępił Nestoriusza i jego doktrynę. Cyryl drogo jednak zapłacił za to zwycięstwo, spotkało go bowiem wiele cierpień ze strony Nestoriusza i jego zwolenników. Św. Cyryl pozostawił wiele traktatów egzegetycznych, był też autorem apologetycznego dzieła przeciwko Julianowi Apostacie. Zmarł 27 czerwca 444 roku.
Modlitwa: Boże, Ty uczyniłeś świętego Cyryla, biskupa, niezłomnym obrońcą Boskiego macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny, spraw, aby wszyscy, którzy wierzą, że Maryja jest Matką Boga, zostali zbawieni przez wcielenie Twojego Syna, Jezusa Chrystusa. Amen.
28 czerwca – wspomnienie św. Ireneusza, biskupa i męczennika
Bardzo niewiele wiemy o życiu św. Ireneusza, jednego z najwybitniejszych teologów II wieku. Urodził się około roku 130 w Azji Mniejszej. Powierzono go opiece św. Polikarpa, biskupa Smyrny, ucznia św. Jana Ewangelisty. Św. Ireneusz studiował w Rzymie, a później głosił Ewangelię w Galii. W roku 178 objął tron biskupi w Lugdunie (dziś: Lyon).
Jego nauki przyczyniły się do nawrócenia wielu ludzi. Jego prace odegrały wielką rolę w zwalczaniu bujnie kwitnących herezji, zwłaszcza gnostyków i walentyńczyków. Główne dzieła św. Ireneusza to „Przeciw herezjom” i „Dowód prawdziwości nauki apostolskiej”. Poglądy św. Ireneusza traktowane są jako czynnik łączący koncepcje Wschodu i Zachodu. Zmarł śmiercią męczeńską w roku 202 podczas prześladowania za Septymusa Sewera.
Modlitwa: Boże, Ty sprawiłeś, że święty Ireneusz, biskup, utwierdził prawdziwą naukę i pokój w Kościele, przez jego wstawiennictwo odnów w nas wiarę i miłość, abyśmy dążyli do zgody i jedności. Amen.
29 czerwca – święto świętych apostołów Piotra i Pawła
Św. Piotr, rybak z Galilei, o imieniu Szymon, był synem Jana. Jego brat Andrzej „przyprowadził go do Jezusa” (J 1, 42), o którym słyszał prawdopodobnie od Jana Chrzciciela. Piotr został uczniem Chrystusa, porzuciwszy rodzinę i wszystko, co posiadał, aby pójść za Nim. Chrystus nadał Szymonowi imię Piotr, mówiąc doń: „Ty jesteś Piotr (czyli Skała), i na tej Skale zbuduję Kościół mój…” (Mt 16, 18). Po Zmartwychwstaniu Chrystus powierzył mu władzę nad Kościołem. Św. Piotr został w ten sposób namiestnikiem Chrystusa i głową apostołów, pierwszym papieżem.
Ewangelie mówią więcej o Piotrze niż o jakimkolwiek innym apostole. Był czczony przy wielu okazjach; przypisywano mu dokonanie licznych cudów. Chrystus przebywał w jego domu, nauczał z jego łodzi, jemu pierwszemu nakazał przesłać wiadomość o swym Zmartwychwstaniu, po którym ukazał mu się osobiście. Często Piotr działał jako rzecznik innych apostołów. Pismo święte podaje także wzmianki o jego wadach i ułomnościach: o skłonności do gniewu, o tym, że zachwiał się w wierze, był gwałtowny i trzy razy zaparł się Chrystusa.
Po wniebowstąpieniu Jezusa Piotr zaczął swoją pracę jako Głowa Kościoła. Polecił dokonać, na miejsce porzucone przez Judasza, wyboru apostoła, którym został Maciej. W dzień Pięćdziesiątnicy wygłosił pierwszą publiczną mowę apostolską. Potem uzdrowił chorego od urodzenia i podjął polecone przez Boga dzieło nawracania pogan. Kiedy na rozkaz Heroda ścięto Jakuba, brata Jana, Piotr również został schwytany i osadzony w więzieniu, z którego uwolnił go cudownie anioł Pański. W roku 48/49 Piotr przewodniczył pierwszemu soborowi w Jerozolimie. Apostołowie wydali tam oświadczenie, że nawracani poganie nie muszą podlegać żydowskiemu prawu obrzezania. Sprawa ta w odniesieniu do pogan i wszystkich nie-Żydów była przedmiotem sporu ze św. Pawłem, tzw. sporu antiocheńskiego.
Przez dwadzieścia pięć lat św. Piotr mieszkał w Rzymie. Był założycielem i pierwszym biskupem tamtejszego Kościoła. W roku 67, ostatnim roku panowania Nerona, został ukrzyżowany, przy czym wyraził życzenie, by przybito go do krzyża głową na dół, nie czuł się bowiem godny umierać tak jak jego Boski Mistrz. Przypisuje mu się autorstwo dwóch listów zawartych w Nowym Testamencie. Ewangelia św. Marka, który był jego uczniem, została nazwana „Ewangelią Piotra”.
Św. Paweł, niestrudzony apostoł pogan, doznał nawrócenia w drodze do Damaszku. Ochrzciwszy się, pozostał kilka lat w Damaszku, potem udał się do Arabii, a powróciwszy do Damaszku „zaczął głosić w synagogach, że Jezus jest Synem Bożym” (Dz 9, 20). Z tego powodu naraził się Żydom i musiał uciekać z miasta. Udał się wtedy do Jerozolimy, „by widzieć Piotra” (Ga 1, 18) i złożyć hołd Głowie Kościoła.
Później powrócił do rodzinnego Tarsu (Dz 9, 30) i zaczął działalność apostolską w swej własnej prowincji, dopóki nie został wezwany przez św. Barnabę do Antiochii. Po roku, z powodu panującego głodu, obydwaj, Barnaba i Paweł, zostali wysłani z jałmużną do ubogiej wspólnoty chrześcijańskiej w Judei. Wypełniwszy swoją misję powrócili do Antiochii.
Wkrótce potem Paweł i Barnaba przedsięwzięli pierwszą podróż misyjną (44/45-49/50). Odwiedzili wyspę Cypr, następnie udali się do Azji Mniejszej, przebywając w Pamfilii, Antiochii Pizydyjskiej i Likaonii i ustanawiając Kościoły w Pizydii, Antiochii, Ikonium, Listrze i Derbe.
Po soborze w Jerozolimie Paweł w towarzystwie Sylasa, a później Tymoteusza i Łukasza rozpoczął drugą podróż misyjną (49/50-52/53). Najpierw odwiedził ponownie Kościoły, które uprzednio założył w Azji Mniejszej. Przeszedł potem przez Galację i udał się do Troady, skąd pociągnięty dziwnym widzeniem, przeszedł na ląd europejski i udał się przez Macedonię do Grecji. Następnie przez Efez i Jerozolimę powrócił do Antiochii.
Trzecia podróż misyjna (53154-58) św. Pawła obejmowała niemal te same regiony, co druga. Głównym ośrodkiem działalności misyjnej apostoła stał się Efez, gdzie św. Paweł pozostał blisko trzy lata. Robił także plany kolejnej podróży misyjnej zamierzając udać się do Jerozolimy, a stamtąd do Rzymu i Hiszpanii. W Jerozolimie jednak został zaatakowany przez Żydów, nie mógł więc zrealizować swojego celu. Pochwycono go i poprowadzono do Cezarei, gdzie był więziony przez dwa lata. Potem przewieziono go do Rzymu, pozwoliwszy mu „mieszkać prywatnie razem z żołnierzem, który go pilnował” (Dz 28, 16).
Dzieje Apostolskie nie dają nam dalszych wiadomości o życiu apostoła. Dowiadujemy się jednakże z jego listów pasterskich, a także z tradycji, że po dwóch latach został uwolniony i opuścił Rzym. Następnie podróżował do Hiszpanii i na Wschód. Kiedy wrócił do Rzymu, uwięziono go ponownie i w roku 67 został ścięty.
Św. Paweł okazywał wielkie zainteresowanie życiem Kościołów, które ustanowił. Zawsze obdarzał je ojcowskim uczuciem, czemu dał wyraz w kilkunastu listach do nich skierowanych. Przypuszcza się, że napisał także inne listy, które jednak nie zachowały się. W swoich listach św. Paweł okazuje się głębokim myślicielem religijnym, mającym trwały i budujący wpływ na rozwijające się chrześcijaństwo. Badania przeprowadzone w późniejszych epokach udowodniły jeszcze wyraźniej wielkość jego umysłu i ducha.
Modlitwa: Panie, nasz Boże, Ty przez świętych apostołów Piotra i Pawła dałeś swojemu Kościołowi podstawy chrześcijańskiej wiary, za ich wstawiennictwem udziel nam pomocy i doprowadź nas do wiecznego zbawienia. Amen.
30 czerwca – wspomnienie Pierwszych męczenników Kościoła rzymskiego
Z różnych i poważnych przyczyn Kościół, reformując kalendarz liturgiczny, wykreślił z niego wiele imion dawnych męczenników. Zamiast tego obchodzi się obecnie w dniu następującym po uroczystości św. Piotra i Pawła święto pierwszych męczenników chrześcijańskich, którzy ponieśli śmierć w cyrku rzymskim w czasie prześladowań za panowania Nerona w roku 64.
Cokolwiek było prawdziwą przyczyną pożaru, który wybuchł na Palatynie od strony wzgórza Celius i niszczył miasto przez sześć dni i siedem nocy, niegodziwy cesarz obciążył odpowiedzialnością za to chrześcijan. Większość z nich rekrutowała się spośród niewolników, wyzwoleńców i przybyszów z innych krain. Zastosowano wobec nich okrutne represje i bezlitosne prześladowania. Ofiary rzucano dzikim zwierzętom na pożarcie lub palono jak żywe pochodnie. Wywołało to w końcu oburzenie nawet wśród pogan, co stwierdził w swoich pismach Tacyt. Od roku 1923 święto męczenników chrześcijańskich było obchodzone 27 czerwca w Rzymie.
Modlitwa: Boże, Ty uświęciłeś krwią męczenników wspaniałe początki Kościoła rzymskiego, spraw, niech ich męstwo w walce umocni naszą wiarę, abyśmy z radością zbierali owoce ich zwycięstwa. Amen.